III. VÍ DỤ VỀ THIẾT KẾ MỘT MÔ HÌNH ER

III. VÍ DỤ VỀ THIẾT KẾ MỘT MÔ HÌNH ER

1. Đặt vấn đề

Công ty được tổ chức thành các đơn vị. Mỗi đơn vị có một tên duy nhất, một mã số duy nhất, và một nhân viên cụ thể quản lý công ty.Việc nhân viên quản lý công ty được ghi lại bằng ngày mà nhân viên đó bắt đầu làm quản lý. Một đơn vị có thể có nhiều địa điểm.

Một đơn vị kiểm soát một số dự án. Mỗi dự án có một tên duy nhất, một mã số duy nhất và một địa điểm.

Với mỗi nhân viên chúng ta lưu giữ Họ tên, Mã số bảo hiểm xã hội, địa chỉ, lương, giới tính, ngày sinh. Một nhân viên được phân công vào một đơn vị nhưng có thể làm việc trên nhiều dự án do nhiều đơn vị kiểm soát. Chúng ta lưu giữ lại số giờ / tuần mà một nhân viên làm việc trên mỗi dự án. Chúng ta cũng lưu giữ dấu vết của người theo dõi trực tiếp của mỗi nhân viên

Mỗi nhân viên có những người phụ thuộc, những người này được hưởng chế độ bảo hiểm. Thông tin về những người phụ thuộc gồm Họ tên, giới tính, ngày sinh và mối quan hệ với nhân viên (là con hoặc bố, mẹ, ….).

2. Xác định các kiểu thực thể, các thuộc tính và các kiểu liên kết

Một kiểu thực thể ĐƠNVỊ với các thuộc tính Tên, Mãsố, Địađiểm, Ngườiquảnlý, và Ngàybắtđầuquảnlý. Các thuộc tính Tên, Mã số đều là các thuộc tính khoá (do tính duy nhất của chúng). Địa điểm là một thuộc tính đa trị (vì một đơn vị có thể có nhiều địa điểm).

Một kiểu thực thể dựán với các thuộc tính Tên, Mãsố, Địađiểm, ĐƠNVỊkiểmsoát. Cả hai thuộc tính Tên, Mãsố đều là các thuộc tính khoá.

Một kiểu thực thể NHÂNVIÊN với các thuộc tính Họtên, MãsốBHXH (Mã số bảo hiểm xã hội), Giớitính, Địa chỉ, lương, Ngày sinh, ĐƠNVỊ, và Người theodõi. Thuộc tính Họtên là một thuộc tính phức hợp (gồm Họđệm, Tên). Thuộc tính địa chỉ cũng là phức hợp. Thuộc tính MãsốBHXH là thuộc tính khoá.

Một kiểu thực thể PHỤTHUỘC với các thuộc tính NHÂNVIÊN, HọtênPT (Họ tên của người phụ thuộc), Giới tính, Ngàysinh, và Mốiquanhệ (đối với nhân viên).

Giữa các kiểu thực thể trên có các kiểu liên kết như sau:

Giữa ĐƠNVỊ vị và dựán có một kiểu liên kết : ĐƠNVỊ kiểm soát các dự án. Đây là một liên kết kiểu 1:N. Sự tham gia của dự án vào kiểu liên kết là toàn bộ (nghĩa là một dự án bao giờ cũng có một đơn vị kiểm soát). Nếu như không phải mọi đơn vị đều quản lý dự án thì sự tham gia của ĐƠNVỊ là bộ phận, ngược lại, sự tham gia đó là toàn bộ. Thuộc tính ĐƠNVỊkiểmsoát ở đây đóng vai trò là đơn vị kiểm soát dự án, nó chỉ kiểu liên kết kiểm soát

Giữa NHÂNVIÊN và ĐƠNVỊ có hai kiểu liên kết: Nhân viên làm việc cho đơn vị và nhân viên quản lý một đơn vị

Kiểu liên kết làm việc cho là một liên kết kiểu N:1. Sự tham gia của cả hai kiểu thực thể là toàn bộ (một nhân viên phải làm việc cho một đơn vị và một đơn vị phải có các nhân viên làm việc). Thuộc tính ĐƠNVỊ của kiểu thực thể nhân viên đóng vai trò là đơn vị mà nhân viên làm việc cho nó. Thuộc tính này chỉ kiểu liên kết làm việc choKiểu liên kết quản lý là một liên kết kiểu 1:1. Sự tham gia của NHÂNVIÊN là bộ phận bởi vì không phải nhân viên nào cũng quản lý đơn vị. Sự tham gia của ĐƠNVỊ là toàn bộ vì đơn vị nào cũng phải có một người quản lý. Thuộc tính Người quản lý của ĐƠNVỊ đóng vai trò người nhân viên quản lý đơn vị và thuộc tính Ngàybắtđầuquảnlý là thuộc tính của kiểu liên kết quản lý

Giữa kiểu thực thể NHÂNVIÊN và kiểu thực thể NHÂNVIÊN có một kiểu liên kết đệ quy : NHÂNVIÊN theo dõi NHÂNVIÊN. Đây là một liên kết kiểu 1:N, một nhân viên theo dõi trực tiếp các nhân viên khác. Sự tham gia của NHÂNVIÊN (ở cả hai phía) là bộ phận bởi vì không phải nhân viên nào cũng có người theo dõi trực tiếp và không phải nhân viên nào cũng theo dõi nhân viên khác. Thuộc tính Ngườitheodõi đóng vai trò là nhân viên theo dõi.

Giữa kiểu thực thể NHÂNVIÊN và kiểu thực thể dựán có một kiểu liên kết: NHÂNVIÊN làm việc trên dựán, đây là một liên kết kiểu M:N, một nhân viên có thể làm việc trên nhiều dự án và một dự án có thể có nhiều nhân viên làm việc. Sự tham gia của NHÂNVIÊN là bộ phận vì một nhân viên có thể không làm việc cho dự án nào, ngược lại, sự tham gia của dự án là toàn bộ vì dự án nào cũng phải có nhân viên làm việc.

Giữa kiểu thực thể NHÂNVIÊN và kiểu thực thể PHỤTHUỘC có một mối

liên kết : người phụ thuộc phụ thuôc vào NHÂNVIÊN hoặc NHÂNVIÊN có những người PHỤTHUỘC. Đây là kiểu liên kết 1:N, nhân viên có thể có những người phụ thuộc. Sự tham gia của NHÂNVIÊN là bộ phận và sự tham gia của phụ thuộc là toàn bộ vì không phải nhân viên nào cũng có người phụ thuộc nhưng một người phụ thuộc phải phụ thuộc vào một nhân viên. thuộc tính Nhân viên của kiểu thực thể PHỤTHUỘC đóng vai trò của nhân viên mà người phụ thuộc phụ thuộc vào. Thuộc tính này chỉ liên kết phụ thuộc vào.

Sau khi phân tích như trên ta, loại bỏ các thuộc tính được xem như các kiểu liên kết ra khỏi các kiểu thực thể. Đó là các thuộc tính Ngườiquảnlý và Ngàybắtđầuquảnlý của kiểu thực thể ĐƠNVỊ, thuộc tính ĐƠNVỊkiểmsoát của kiểu thực thể dự án, các thuộc tính ĐƠNVỊ, Ngườitheodõi, Làmviệctrên của kiểu thực thể NHÂNVIÊN và thuộc tính NHÂNVIÊN của kiểu thực thể PHỤTHUỘC. Kết quả chúng ta nhận được sơ đồ ER như hình vẽ 2.6

Mô hình quan hệ được Ted Codd đưa ra đầu tiên vào năm 1970 và gây được chú ý ngay tức khắc vì tính đơn giản và các cơ sở toán học của nó. Mô hình quan hệ sử dụng khái niệm quan hệ toán học như là khối xây dựng cơ sở và có cơ sở lý thuyết của nó trong lý thuyết tập hợp và logic vị từ bậc nhất. Trong chương này chúng ta sẽ nói về các đặc trưng cơ bản của mô hình, các ràng buộc của chúng và tập hợp các phép toán của mô hình quan hệ.