Điều trị bằng thuốc uống: 3 nhóm

• 
  Nhóm thuốc kích thích tụy bài tiết insulin: Sulphonylurea – không phải sulphonylurea
  

Chỉ định: ĐTĐ type 2 gầy. Phối hợp với Metformin, Acarbose, Insulin.

Chống chỉ định: ĐTĐ type 1, suy tim, suy thận (suy thận giai đoạn 2 vẫn có thể dùng liều thấp), suy gan.

Tác dụng phụ: hạ GM, dị ứng, tăng cân.

• 
  Nhóm thuốc làm tăng nhậy cảm insulin ở ngoại vi, giảm đề kháng insulin: Metformin, Thiazolidinedione
  

Chỉ định: Tiền ĐTĐ, ĐTĐ type 2 trẻ, ĐTĐ type 2 béo phì, thừa cân.

Chống chỉ định: suy tim, suy vành, suy hô hấp: vì gây giảm oxy nội môi gây toan lactic, (suy thận giai đoạn 2 vẫn có thể dùng liều thấp),suy gan.

Tác dụng phụ: rối loạn tiêu hóa, có thể viêm gan nhiễm độc.

• 
  Nhóm ức chế tiêu hóa và giảm hấp thu glucose:
  

Chỉ định: tất cả các trường hợp trừ có bệnh đường tiêu hóa vì thuốc có tác dụng phụ gây đầy hơi chướng bụng, ỉa chảy.

Các thuốc uống giảm đường huyết, liều lượng

Thuốc	Hàm lượng	Liều lượng	Thời gian t/dụng
Nhóm Sulphonylurea
Tolbutamid	500mg	0,5-2g chia 2-3 lần	6-12 giờ
Chlorpropamid	100-250mg	100mg-500mg chia 2-3 lần	24-72 giờ
Glyburid Glybenclamid	5mg 3,5-5mg	5-15mg chia 1-3 lần 3,5-15mg chia 1-3 lần	10-16 giờ 16-24 giờ
Clazide sr Diamicron MR Diamicron	30mg 30mg – 60mg 80mg	30-120mg (1 lần) 30-120mg (1 lần) 80-240mg (2-3 lần)	24 giờ 24 giờ 8-16 giờ
Glimepiride (Amarel, Amaryl)	1-2-3-4mg	1-6mg ( uống 1 lần)	24 giờ
Nhóm Meglitinid
Repaglinid (Novo-Nomr)	0,5-1,2mg	4mg chia 2 lần	3 giờ
D-Phenylalanin
Nateglinid		90-180mg
Nhóm Biguanid
Metformin (Glucophage)	500, 850, 1000mg	1-2,5g uống cùng or sau ăn 1v/lần Uống sáng or S/T	7-12 giờ Trước chụp mạch vành dừng 3 ngày
Nhóm Thiazolidinedione
Rosiglitazon ( Avandia)			24-30 giờ
Pioglitazon			30 giờ
Nhóm ức chế α-glucosidase
Glucobay		50-300mg uống trong ăn chia 3 lần	4 giờ
Basene	0,2-0,3 mg	0,2-0,6 mg chia 3 lần uống trong ăn	4 giờ

Lựa chọn thuốc uống ban đầu:

• 
  Đơn trị liệu:
  
  • 
    Béo phì, rối lợn mỡ máu, tiền ĐTĐ : Metformin hoặc Gliazone.
    
  • 
    GM lúc đói >13,7 mmol/l, gầy, chọn Sulphonylurea
    
  • 
    Tăng GM sau ăn: chọn nhóm ức chế α-glucosidase
    

• 
  Phối hợp thuốc:
  

• 
  MET→thêm SU → tăng GM sau ăn thêm Glucobay→thêm Insulin→ chuyển In
  
• 
  SU → thêm MET→ tăng GM sau ăn thêm Glucobay→ thêm Insulin→ chuyển In
  
• 
  TZD → thêm SU→ tăng GM sau ăn thêm Glucobay→ thêm Insulin→ chuyển In
  

1. 
   Biến chứng cấp tính
   

• 
  Định nghĩa: Hôn mê toan ceton là biến chứng cấp tính của bệnh đái tháo đưòng có nguy cơ tử vong cao. Việc tăng các hoocmon gây tăng đường huyết và thiếu hụt Insulin làm tăng sản xuất glucose tại gan. Giảm chuyển hóa glucose, ly giải lipid tăng tổng hợp thể ceton gây toan ceton. Hậu quả cuối cùng dẫn tới tình trạng lợi tiểu thẩm thấu gây ra tình trạng mất nước và điện giải, toan chuyển hóa máu.
  

• 
  Điều trị tình trạng mất nước
  
• 
  Điều trị tình trạng tăng đường huyết
  
• 
  Điều trị tình trạng giảm Kali máu
  
• 
  Điều trị tình trạng nhiễm toan hóa máu
  
• 
  Điều trị nguyên nhân hay yếu tố khởi phát nếu có
  

	Bù dịch			Insulin
Xác định tình trạng mất nước				Đường tĩnh mạch	DKA không biến chứng dùng đường tiêm dưới da
Shock giảm thể tích	Mất nước nặng		Shock tim	Tiêm TM Actrapid Bolus 0,15UI/kg	Tiêm TM Actrapid bolus 0,2UIUi/kg sau đó tiêm dưới da 0,2UI/kg/h
Truyền NaCl 0,9% 1L/h			Theo dõi huyết động
tính natri hiệu chỉnh				Truyền tĩnh mạch liên tục Actrapid 0,1UI/kg/h	Tiêm Actrapid dưới da với liều 0,2UI/kg/2h
Na cao	Na bình thường		Na thấp `
NaCl 0,45% truyền 250-500ml/h*		NaCl 0,9% truyền 250-500ml/h*		Nếu Glucose không giảm 2,8-3,9 mmol/l trong giờ đầu thì tăng gấp đôi liều ban đầu (đường tĩnh mạch hoặc tiêm dưới da)
Khi glucose máu <11,1 mmol/l bằng Glucose 5% kết hợp NaCl 0,45% với tốc độ 250-500ml/h				Khi Glucose tĩnh mạch <11,1 mmol/l giảm liều truyền Regular xuống còn 0,05-0,1UI/kg/h hoặc In Mixtard 0,1UI/kg/2h/lần. Kiểm soát Glucose máu từ 8,3-13,9 mmol/l đến khi hết toan Ceton chuyển hóa
Đánh giá ĐGĐ, BUN,pH, Glucose, Creatinine từ 2-4h/lần đến khi ổn định. Sau khi các dấu hiệu DKA (Diabetic Ketoacidosis and Hyperosmolar Nonketotic Coma-tăng đường huyết đe dọa đến tính mạng) ổn định, bệnh nhân có thể ăn được. Bắt đầu chuyển sang tiêm dưới da phác đồ nhiều mũi/ngày. Tiếp tục duy trì truyền Insulin thêm 1-2h sau mũi tiêm dưới da đầu tiên để dùy trì nồng độ Insulin trong máu ổn định. Bn phụ thuộc Insulin nên bắt đầu liều 0,5-0,8UI/kg/24h, điều chỉnh khi cần

Kali máu	Đánh giá nhu cầu sử dụng Bicarbonat
Đánh giá đầy đủ chức năng thận/ nước tiểu	pH< 6,9	pH<7,0	pH>7,0
Nếu kali<3,3mmol/l truyền từ 20-30 mEq* đến khi Kali>3,3mmol/l	Pha loàng NaHCO3 <100mmol/400ml nước với 20mEq KCl truyền tĩnh mạch trong 2h	Pha loàng NaHCO3 <50mmol/200ml nước với 10mEq KCl truyền tĩnh mạch trong 1h	NaHCO3
Nếu kali>5,3 phải ngừng truyền kali kiểm tra kali máu 1-2h/lần
Nếu Kali từ 3,3-5,3 mmol/l thì pha 20-30 mEq KCl trong 500ml NaCl truyền tĩnh mạch chậm 20-40 giọt/phút. Giữ kali từ 4-5mmol/l	Tuyền nhắc lại NaHCO3 ứng với 2h/lần khi pH>7,0 Theo dõi Kali máu 2-4h/lần
*: Xét nghiệm ĐGĐ phải làm ít nhất 2 lần để chẩn đoán xác định Nếu Kali máu giảm 1mmol/l (1mEq/l) thì cơ thể thiếu 200-300 mmol (mEq) (vì 95% Kali không trong máu) Mỗi ống KaCl 10%/5ml có 13 mEq, Mỗi viên KaCl 600mg có 8 mEq