BỘ giáo dục và ĐÀo tạo bộ VĂn hóA, thể thao và du lịch trưỜng đẠi họC thể DỤC thể thao thành phố HỒ chí minh
tải về 1.66 Mb.
|
- Điều hướng trang này:
- * Quy luật truyền dẫn thông tin trong huấn luyện kỹ năng bắn cung.
- * Quy luật chuyển dịch lẫn cho nhau của kỹ năng môn bắn cung.
1.2.1. Đặc điểm kỹ thuật môn bắn cung.Theo xu thế hiện đại môn bắn cung nó có đặc trưng là nhanh, vững, liên tục và chuẩn xác. Theo các chuyên gia, các nhµ khoa học thì kỹ thuật môn bắn cung có những đặc điểm sau: Tính cá thể: Các kỹ thuật trình bày ở sách vở chỉ là một loại mô thức động tác kỹ thuật lý tưởng hoá. Với mỗi VĐV mô thức đó chưa chắc đã có hiệu quả nhất, hợp lý nhất mà chỉ có lấy mô thức thể thao của quần thể làm chỗ dựa kết hợp với đặc điểm cá thể của VĐV. Trên cơ sở tiến hành điều chỉnh xác lập kỹ thuật cá nhân mới có thể đạt được sự hợp lý và hiệu quả kỹ thuật cao nhất. Tính tương đối: Nghĩa là cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật thì kỹ thuật của môn bắn cung không ngừng phát triển, tính hợp lý của nó chỉ là tương đối. Tính hoàn chỉnh: Kỹ thuật môn bắn cung do các động tác cụ thể tổ hợp thành, song không chỉ có mối quan hệ với VĐV mà còn có mối quan hệ với cung, tên, bia và điều kiện môi trường. Bất cứ sự biến đổi nào của động tác kỹ thuật cũng như sự biến đổi của các nhân tố khác đều ảnh hưởng đến sự phát huy hiệu quả của kỹ thuật hoàn chỉnh. Tính không gian - thời gian: Kỹ thuật bắn cung đều được các bộ phận cơ thể hoàn thành trong một thời gian - không gian nhất định. Tính không gian - thời gian của các kỹ thuật ở các môn trong bắn cung đều biểu hiện ra đặc điểm tính lặp lại thời gian ngắn, ở phần lớn các môn còn có đặc tính không gian - thời gian tương đối tĩnh tại (giữ im). Trong các kỹ thuật của bắn cung đặc tính thời gian, không gian này biến đổi rất nhỏ song có yêu cầu rất cao về độ chính xác. Tính thao tác kỹ thuật: Bắn cung là một loại kỹ thuật mang tính thao tác khác với các môn thể thao không thực hiện kỹ thuật với khí tài ở chỗ: Kỹ thuật bắn cung là một loại kỹ thuật coi trọng cả hai thao tác là VĐV phải thông qua não để thao tác cơ thể, luyện thành các động tác tương ứng, đồng thời còn phải thao tác cung và các dụng cụ để hoàn thành quá trình bắn tốt nhất, chính là kỹ thuật thao tác hợp nhất giữa người và cung. Song thao tác này lấy một bia cố định làm mục tiêu, đồng thời chịu ảnh hưởng của ngoại lực tự nhiên như áp suất, không khí, gió, môi trường xung quanh… Vì vậy, yêu cầu thao tác kĩ thuật bắn cung như: giương cung, kéo cung, áp sát, ngắm chuẩn và thả tên (kết thúc) phải mang những đặc trưng sau: Thứ nhất: Động tác phải thống nhất và ổn định. Thứ hai: Nhịp điệu phải mang tính liên tục và thăng bằng ổn định, hạn chế động tác thừa. Ổn định về cảm giác vận động, ổn định về kỹ thuật và cảm giác cơ thể ổn định, mới đủ điều kiện để điều khiển mũi tên bắn trúng đích. Đây là một năng lực tổng hợp
Thứ nhất: Tính hứng thú là luôn luôn ưa thích môn bắn cung. Thứ hai: Biểu tượng kỹ thuật phải rõ ràng, tức là cảm giác cơ thể phải sâu sắc. Muốn thế năng lực tập trung chú ý rất cao, thì mới có thể điều khiển, khống chế được và thể hiện cuối cùng là giữ được động tác kỹ thuật chuẩn xác. Thứ ba: Ổn định là hạt nhân như ổn định về thân thể, ổn định về trọng tâm, ổn định về sức mạnh các nhóm cơ có liên quan. Trong bắn cung cần chú ý đặc biệt đến các cơ như cơ vai sau, cơ cổ, cơ tay và cơ thắt lưng, cho nên khi huấn luyện các tố chất thể lực chuyên môn cho VĐV bắn cung cần chú ý đặc biệt đến vấn đề này. Thứ tư: Chuẩn xác là mục đích cho tất cả các trận đấu đều thắng. Trong chuẩn xác đặc biệt là chức năng của não rất quan trọng, không đơn thuần là ngắm chuẩn.
Một là: Năng lực thăng bằng - ổn định trọng tâm, tâm lý. Hai là: Sức mạnh bền của chi trên phải tốt. Ba là: Chức năng. Bốn là: Trí lực phải hiểu biết về kỹ thuật chuyên môn, tính chất của cuộc thi đấu. Năm là: Tính độc lập, không phụ thuộc vào điều kiện của môi trường và tác động xung quanh. Sáu là: Độ ổn định của cơ delta khi kéo giữ cung. Bảy là: Cảm giác thống nhất của các nhóm cơ có liên quan khi thực hiện kỹ thuật. Tám là: Biểu tượng động tác phải rõ ràng. Chín là: Thời gian kết thúc phải thống nhất. Chính những đặc điểm trên của kỹ thuật bắn cung đã chi phối việc hình thành kỹ năng vận động trong quá trình huấn luyện môn bắn cung.
1.2.2. Đặc điểm quy luật hình thành kỹ năng vận động trong bắn cung.* Quy luật tính giai đoạn của việc hình thành kỹ năng môn bắn cung. Việc hình thành kỹ năng động tác bắn cung giống như kỹ năng các động tác khác có thể chia thành các giai đoạn khác nhau, mỗi giai đoạn huấn luyện lại có những nhiệm vụ giảng dạy, huấn luyện khác nhau. Giai đoạn thứ nhất là giai đoạn lan toả: Giai đoạn này nhiệm vụ huấn luyện là bước đầu xây dựng biểu tượng động tác bắn cung, học tập và nắm vững động tác bắn cung để bước đầu hình thành kỹ thuật động tác. Giai đoạn thứ hai là giai đoạn ức chế phân biệt: Nhiệm vụ của giai đoạn này là nâng cao và hoàn thiện kỹ năng động tác bắn cung, thải loại các động tác dư thừa và sự căng thẳng cơ bắp. Giai đoạn thứ ba là giai đoạn tự động hoá: Nhiệm vụ là thành thạo và từng bước hình thành định hình động lực của động tác bắn cung. Chú trọng cải tiến các chi tiết kỹ thuật, xác lập đặc điểm kỹ thuật và phong cách kỹ thuật của riêng mình. Giai đoạn thứ tư là giai đoạn kỹ xảo trình độ cao: Nhiệm vụ là nâng cao năng lực biểu hiện kỹ thuật động tác trong những điều kiện thay đổi, nâng cao toàn diện năng lực nhịp điệu toàn bộ cơ thể và năng lực ứng biến trong thi đấu, giai đoạn 1 và giai đoạn 2 được hoàn thành trong giai đoạn huấn luyện ban đầu. Yêu cầu của 2 giai đoạn này cần đạt được là tạo được tư thế bắn cung thích hợp, thoải mái, nâng cung và giữ cung chính xác, dùng phương thức thông dụng để nắm giữ cung. Có thể điều khiển hô hấp, ngắm chuẩn chính xác, có thể khống chế cơ bắp và các bộ phận. Nhiệm vụ chủ yếu của huấn luyện kỹ năng ở 2 giai đoạn này là xác định mục tiêu huấn luyện, bước đầu xây dựng biểu tượng động tác, tư thế hoàn chỉnh. Tìm hiểu toàn bộ quá trình của động tác kỹ thuật, thông qua tập luyện hệ thống và lặp lại có thể hoàn thành động tác tư thế bắn cung một cách tương đối tốt. Cũng ở giai đoạn 1 và 2 này với thanh thiếu niên bước đầu tập bắn cung nên tiến hành giảng dạy và huấn luyện kỹ năng thời kỳ đầu theo trình tự dưới đây: Trước hết tập luyện mô phỏng, giảng giải yếu lĩnh động tác bắn cung làm cho người học nắm vững được cấu trúc và yếu lĩnh động tác tư thế bắn cung hoàn chỉnh, và phương pháp hoàn thành động tác. Thông qua vừa giảng giải, phân tích thị phạm làm cho VĐV xây dựng được biểu tượng động tác chính xác đồng thời tiến hành bắt chước. Kế đó là tập luyện thăng bằng tĩnh và cảm giác dùng lực cơ bắp. Dựa vào nguyên tắc nâng dần và nguyên tắc từ dễ đến khó, trước hết nắm vững tư thế bắn chính xác, tiếp đó là tiến hành tập luyện tính ổn định của “người - cung”. Tiếp theo là: Sửa chữa sai sót động tác. Chủ yếu tập trung nắm bắt việc quy phạm hoá và trình tự hoá động tác, kịp thời sửa chữa những động tác sai nảy sinh khi dùng lực. Cuối cùng xây dựng đúng định hình động lực kỹ thuật bắn, qua tập luyện lặp lại xây dựng chính xác định hình kỹ thuật, trên cơ sở đó tăng dần lượng vận động tập luyện. Giai đoạn thứ ba là giai đoạn nâng cao chuyên sâu trong huấn luyện nhiều năm hoặc trong giai đoạn nâng cao trình độ bắn cung trong quá trình huấn luyện ở giai đoạn cuối, là giai đoạn huấn luyện nâng cao trình độ chuyên môn của bắn cung nên phải đạt được các yêu cầu sau: Các động tác thực hiện nhịp nhàng, cảm giác khống chế tốt. Để điều khiển các động tác chi tiết trong bắn cung cần có sự phân phối sức mạnh phù hợp chính xác, hình thành và duy trì được cảm giác tinh tế, ổn định về thân thể (trọng tâm đặc biệt quan trọng) khi giữ cung và cảm giác tinh tế ở trạng thái ban đầu khi làm quen với cung để bước vào trạng thái ổn định. Tính dự báo với thời kỳ ổn định tối ưu của cung, cảm giác rung động nhẹ của bàn tay nắm giữ cung cũng như tính chính xác cao độ của ngắm chuẩn và các năng lực chuyên môn khác đều đạt được trình độ kỹ xảo cao độ. Trong huấn luyện kỹ năng ở giai đoạn này chú ý các đặc điểm sau: Một là học tập tăng cường kỹ thuật làm cho khái niệm động tác được hiểu một cách chính xác và nâng cao được năng lực phân tích kỹ thuật động tác, năng lực điều khiển cung, tên chuẩn xác, tinh tế của người tập. Hai là xác định các tiêu chuẩn đánh giá kỹ thuật chủ yếu, nắm chắc việc huấn luyện chi tiết kỹ thuật nâng cao năng lực phân tích kỹ thuật đúng sai cho người học, ngăn ngừa biên độ giao động của động tác kỹ thuật, nhất là động tác kết thúc. Ba là, nâng cao lượng vận động tập luyện một cách phù hợp như tăng dần thời gian tập luyện, số lần nâng cung, kéo giữ cung, tập trung ngắm đích. Bốn là xếp sắp thoả đáng khối lượng huấn luyện mang tính đối kháng và tính thi đấu, nhưng giai đoạn này không được nóng vội thi đấu quá sớm. Giai đoạn thứ tư phần lớn dùng cho việc nâng cao trình độ chuyên môn mang tính thi đấu trong huấn luyện nhiều năm, chủ yếu là huấn luyện để nâng cao thành tích cho VĐV [35]. * Quy luật truyền dẫn thông tin trong huấn luyện kỹ năng bắn cung.Từ góc độ điều khiển huấn luyện theo các nhà khoa học thể thao như Aleco B. (1996) [1], D.Harre (1996)[27], Nguyễn Duy Phát (1999)[52], Philin (1996)[53], Utkin V.L (1996)[78] thì toàn bộ quá trình huấn luyện đều được thực hiện bởi mối liên hệ thông tin giữa người truyền đạt thông tin - tức người điều khiển (HLV hoặc nhà khoa học) với người thu nhận thông tin tức người bị điều khiển (VĐV hoặc học sinh). Quá trình huấn luyện chính là quá trình truyền dẫn thông tin lẫn cho nhau. Giai đoạn chủ yếu và phương thức chủ yếu của truyền dẫn thông tin trong huấn luyện kỹ năng môn bắn cung được diễn ra như sau: Bước thứ nhất: Huấn luyện viên truyền đạt các thông tin cần thiết tới các VĐV. Bước thứ hai: VĐV tiếp nhận những thông tin từ bên ngoài 1 cách có hiệu quả. Bước thứ ba: VĐV sẽ tiến hành xử lý thông tin có hiệu quả những thông tin đã tiếp nhận được (phân tích, tư duy và lý giải) Bước thứ tư: VĐV phát ra các tín hiệu điều khiển từ não tới các cơ quan vận động (tứ chi và thân người) đồng thời hoàn thành động tác. Bước thứ năm: Thông qua thông tin ngược sinh học của bản thân bên trong cơ thể người tập để điều chỉnh động tác của bản thân. Cuối cùng hoàn thành động tác chuẩn xác theo yêu cầu quy định. * Quy luật chuyển dịch lẫn cho nhau của kỹ năng môn bắn cung.Sự chuyển dịch lẫn cho nhau về kỹ năng môn bắn cung chỉ sự ảnh hưởng lẫn nhau giữa kỹ năng môn bắn cung với các kỹ năng khác (như năng lực cơ thể, năng lực tâm lý) giữa các kỹ năng vận động của các khâu kỹ thuật với nhau (như kỹ năng ngắm bắn), giữa kỹ năng cũ và kỹ năng mới. Những ảnh hưởng này lại được chia thành ảnh hưởng tốt thúc đẩy lẫn nhau và ảnh hưởng không tốt ràng buộc lẫn nhau. Trong ảnh hưởng tốt lại có thể phân thành những ảnh hưởng trực tiếp và ảnh hưởng gián tiếp, ảnh hưởng cùng loại và ảnh hưởng khác loại, ảnh hưởng từng mặt và ảnh hưởng nhiều mặt, từ đó hình thành nên mối quan hệ chuyển dịch khác nhau. * Quy trình của việc hình thành kỹ năng vận động môn bắn cung Cũng như các môn thể thao khác, trong bắn cung việc hình thành và nâng cao kỹ thuật và kỹ năng vận động đều tồn tại tính trình tự logic một cách nghiêm ngặt, nên nếu không tìm hiểu mối quan hệ trình tự giữa chúng hoặc không dựa theo quy luật phát triển trình tự vốn có của nó để xếp sắp huấn luyện kỹ năng cho học viên bắn cung sẽ khó có thể đạt được hiệu quả giảng dạy và huấn luyện tốt. Quy trình của việc hình thành kỹ năng môn bắn cung có một số đặc điểm sau: Một là: Trình tự động tác kỹ thuật từng phần khác nhau của bắn cung cũng khác nhau. Hai là: Trình tự hình thành kỹ năng bắn cung và trình tự huấn luyện bắn của các kỹ thuật động tác khác nhau cũng khác nhau. Ba là: Trình tự tư duy của VĐV bắn cung với tính đối ứng của trình độ kỹ thuật động tác phải mang tính đồng bộ mới có thể đạt được hiệu quả tối ưu. Môn bắn cung là một môn thể thao yêu cầu về độ chính xác rất cao, nên cần phải nghiêm khắc dựa vào các quy luật trên để tiến hành giảng dạy và huấn luyện kỹ thuật mới có thể đạt được hiệu quả tối ưu. Каталог: wp-content -> uploads -> 2018 2018 -> Chuyện phiếm : Câu chuyện Một lá thư Phan Đức Minh 2018 -> Thập niên 1910 Năm 2018 -> Hướng dẫn làm bài. Hoàn cảnh lịch sử 2018 -> MÔn công nghệ BẢo quản và chế biến nông sảN 2018 -> LỜi nhà xuất bảN 2018 -> LỜi giới thiệu bối cảnh lịch sử 2018 -> Tiểu sử Bằng Việt tên thật là Nguyễn Việt Bằng 2018 -> ĐỀ CƯƠng ôn thi học kỳ II tiếng anh lớP 8 2018 -> Conditional sentences ( CÂU ĐIỀu kiệN ) tải về 1.66 Mb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|