22. Kinh Ñaïi Nieäm Xöù (Mahaøsatipatthana sutta)



tải về 0.78 Mb.
trang1/8
Chuyển đổi dữ liệu13.10.2017
Kích0.78 Mb.
#33420
  1   2   3   4   5   6   7   8
Tröôøng Boä Kinh Digha Nikaya

22. Kinh Ñaïi Nieäm Xöù

(Mahaøsatipatthana sutta)

Toâi nghe nhö vaäy.

1. Moät thôøi, Theá Toân ôû xöù Kuru (Caâu laâu), taïi Kammaøssadhamma (Kieàm ma saét ñaøm) - ñoâ thò cuûa xöù Kuru. Roài Theá Toân goïi caùc vò Tyû kheo: "Naøy caùc Tyû kheo." Caùc Tyû kheo traû lôøi Theá Toân: "Baïch Theá Toân." Theá Toân noùi nhö sau:

- Naøy caùc Tyû kheo, ñaây laø con ñöôøng ñoäc nhaát, ñöa ñeán thanh tònh cho chuùng sanh, vöôït khoûi saàu bi, dieät tröø khoå öu, thaønh töïu chaùnh lyù chöùng ngoä Nieát baøn. Ñoù laø Boán nieäm xöù.

Theá naøo laø boán? Naøy caùc Tyû kheo, ôû ñaây vò Tyû kheo soáng, quaùn thaân treân thaân, nhieät taâm, tænh giaùc, chaùnh nieäm, ñeå cheá ngöï tham öu ôû ñôøi; soáng quaùn thoï treân caùc thoï, nhieät taâm, tænh giaùc, chaùnh nieäm, ñeå cheá ngöï tham öu ôû ñôøi; soáng quaùn taâm treân taâm, nhieät taâm, tænh giaùc, chaùnh nieäm, ñeå cheá ngöï tham öu ôû ñôøi; soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp, nhieät taâm, tænh giaùc, chaùnh nieäm, ñeå cheá ngöï tham öu ôû ñôøi.

(Quaùn thaân)


2. Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø Tyû kheo soáng quaùn thaân treân thaân?

Naøy caùc Tyû kheo, ôû ñaây Tyû kheo ñi ñeán khu röøng, ñi ñeán goác caây, hay ñi ñeán ngoâi nhaø troáng, vaø ngoài kieát giaø, löng thaúng vaø an truù chaùnh nieäm tröôùc maët. Tænh giaùc, vò aáy thôû voâ; tænh giaùc, vò aáy thôû ra. Thôû voâ daøi, vò aáy tueä tri: "Toâi thôû voâ daøi"; hay thôû ra daøi, vò aáy tueä tri; "Toâi thôû ra daøi"; hay thôû voâ ngaén, vò aáy tueä tri: "Toâi thôû ra ngaén"; Caûm giaùc toaøn thaân, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp; "Caûm giaùc toaøn thaân, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp; "An tònh thaân haønh, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp; "An tònh thaân haønh, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp.

Naøy caùc tyû kheo, nhö ngöôøi thôï quay hay hoïc troø ngöôøi thôï quay tueä tri thieän xaûo, khi quay daøi, tueä tri raèng: "Toâi quay daøi"; hay khi quay ngaén, tueä tri raèng: "Toâi quay ngaén." Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû kheo, Tyû kheo thôû voâ daøi, tueä tri: "Toâi thôû voâ daøi"; hay thôû ra daøi tueä tri: "Toâi thôû ra daøi"; hay thôû voâ ngaén, tueä tri: "Toâi thôû voâ ngaén"; hay thôû ra ngaén, tueä tri: "Toâi thôû ra ngaén"; "Caûm giaùc toaøn thaân, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp; "Caûm giaùc toaøn thaân, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp; "An tònh thaân haønh, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp; "An tònh thaân haønh, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp.

Nhö vaäy, vò aáy soáng, quaùn thaân treân noäi thaân hay soáng quaùn thaân treân ngoaïi thaân; hay soáng quaùn thaân treân caû noäi thaân, ngoaïi thaân; hay vò aáy soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân thaân; hay soáng quaùn taùnh dieät taän treân thaân; hay soáng quaùn taùnh sanh dieät treân thaân. "Coù thaân ñaây", vò aáy an truù chaùnh nieäm nhö vaäy, vôùi hy voïng höôùng ñeán chaùnh trí, chaùnh nieäm. Vaø vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc vaät gì ôû treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy Tyû kheo soáng quaùn thaân treân thaân.

3. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû keo, Tyû kheo ñi, tueä tri: "Toâi ñi"; hay ñöùng, tueä tri: "Toâi ñöùng"; hay ngoài, tueä tri: "Toâi ngoài"; hay naèm , tueä tri: "Toâi naèm". Thaân theå ñöôïc söû duïng nhö theá naøo, vò aáy bieát thaân nhö theá aáy.

Vò aáy soáng quaùn thaân treân noäi thaân; hay vò aáy soáng quaùn thaân treân ngoaïi thaân; hay vò aáy soáng quaùn thaân treân caû noäi thaân, ngoaïi thaân. Hay vò aáy soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân thaân; hay vò aáy soáng quaùn taùnh dieät taän treân thaân; hay vò aáy soáng quaùn taùnh sanh dieät treân thaân. "Coù thaân ñaây", vò aáy an truù chaùnh nieäm nhö vaäy vôùi hy voïng höôùng ñeán chaùnh trí, chaùnh nieäm. Vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy Tyû kheo soáng quaùn thaân treân thaân.

4. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû kheo, Tyû kheo, khi böôùc tôùi, böôùc lui, bieát roõ vieäc mình ñang laøm. Khi ngoù tôùi, ngoù lui, bieát roõ vieäc mình ñang laøm. Khi co tay khi duoãi tay bieát roõ vieäc mình ñang laøm. Khi mang aùo Sanghaøti (Taêng-giaø-leâ), mang baùt, mang y, bieát roõ vieäc mình ñang laøm. Khi aên, uoáng, nhai, neám, bieát roõ vieäc mình ñang laøm. Khi ñi ñaïi tieän, tieåu tieän, bieát roõ vieäc mình ñang laøm. Khi ñi, ñöùng, ngoài, naèm, bieát roõ vieäc mình ñang laøm.

Nhö vaäy, vò aáy soáng quaùn thaân treân noäi thaân; hay soáng quaùn thaân treân ngoaïi thaân; hay soáng quaùnn thaân treân caû noäi thaân, ngoaïi thaân. Hay vò aáy soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân thaân; hay soáng quaùn taùnh dieät taän treân thaân; hay soáng quaùn taùnh sanh dieät treân thaân. "Coù thaân ñaây", vò aáy an truù chaùnh nieäm nhö vaäy. Vaø vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy Tyû kheo soáng quaùn thaân treân thaân.

5. Laïi nöõa naøy caùc Tyû kheo, Tyû kheo quaùn saùt thaân naøy, döôùi töø baøn chaân trôû leân, treân cho ñeán ñaûnh toùc, bao boïc bôûi da vaø chöùa ñaày nhöõng vaät baát tònh sai bieät: "Trong thaân naøy, ñaây laø toùc, loâng, moùng, raêng, da, thòt, gaân, xöông, thaän, tuûy, tim gan, hoaønh caùch moâ, laù laùch, phoåi, ruoät, maøng ruoät, buïng, phaân, maät, ñaøm (nieäm dòch), muû, maùu, moài hoâi, môõ, nöôùc maét, môõ da, nöôùc mieáng, nöôùc muû, nöôùc ôû khôùp xöông, nöôùc tieåu."

Naøy caùc Tyû kheo, cuõng nhö moät bao ñoà, hai ñaàu troáng ñöïng ñaày caùc loaïi hoät nhö gaïo, luùa, ñaäu xanh, ñaäu lôùn, meø, gaïo ñaõ xay roài. Moät ngöôøi coù maét, ñoå caùc hoät aáy ra vaø quan saùt: "Ñaây laø hoät gaïo, ñaây laø hoät luùa, ñaây laø ñaäu xanh, ñaây laø ñaäu lôùn, ñaây laø meø, ñaây laø hoät luùa ñaõ xay roài." Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû kheo, moät Tyû kheo quaùn saùt thaân naøy döôùi töø baøn chaân trôû leân, treân cho ñeán ñaûnh toùc, bao boïc bôûi da vaø chöùa ñaày nhöõng vaät baát tònh sai bieät: "Trong thaân naøy, ñaây laø toùc, loâng, moùng, raêng, da, thòt, gaân, xöông, tuûy, thaän, tim, gan, hoaønh caùch moâ, laù laùch, phoåi, ruoät, maøng ruoät, buïng, phaân, maät, ñaøm, muû, maùu, moà hoâi, môõ, nöôùc maét, môõ da, nöôùc mieáng, nöôùc muû, nöôùc ôû khôùp xöông, nöôùc tieåu."

Nhö vaäy vò aáy soáng quaùn thaân treân noäi thaân; hay soáng quaùn thaân treân ngoaïi thaân; hay soáng quaùn thaân treân caû noäi thaân, ngoaïi thaân. Hay vò aáy soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân thaân; hay soáng quaùn taùnh dieät taän treân thaân; hay soáng quaùn taùnh sanh dieät treân thaân. "Coù thaân ñaây", vò aáy an truù chaùnh nieäm. Vaø vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy vò Tyû kheo soáng quaùn thaân treân thaân.

6. Laïi nöõa naøy caùc Tyû kheo, Tyû kheo quaùn saùt thaân naøy veà vò trí caùc giôùi vaø söï saép ñaët caùc giôùi: "Trong thaân naøy coù ñòa ñaïi, thuûy ñaïi, hoûa ñaïi vaø phong ñaïi."

Naøy caùc Tyû kheo, nhö moät ngöôøi ñoà teå thieän xaûo, hay ñeä töû cuûa moät ngöôøi ñoà teå gieát moät con boø, ngoài caét chia töøng thaân phaàn taïi ngaõ tö ñöôøng. Cuõng vaäy naøy caùc Tyû kheo, vò Tyû kheo quaùn saùt thaân nay veà vò trí caùc giôùi vaø veà söï saép ñaët caùc giôùi: "Trong thaân naøy coù ñòa ñaïi, thuûy ñaïi, hoûa ñaïi vaø phong ñaïi."

Nhö vaäy vò aáy soáng quaùn thaân treân noäi thaân; hay soáng quaùn thaân treân ngoaïi thaân; hay soáng quaùn thaân treân caû noäi thaân, ngoaïi thaân. Hay vò aáy soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân thaân; hay soáng quaùn taùnh dieät taän treân thaân; hay soáng quaùn taùnh sanh dieät treân thaân. "Coù thaân ñaây", vò aáy an truù chaùnh nieäm nhö vaäy, vôùi hy voïng höôùng ñeán chaùnh trí, chaùnh nieäm, vaø vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy Tyû keo soáng quaùn thaân treân thaân.

7. Laïi nöõa naøy caùc Tyû kheo, Tyû kheo, nhö thaáy moät thi theå quaêng boû trong nghóa ñòa moät ngaøy, hai ngaøy, ba ngaøy, thi theå aáy tröông phoàng leân, xanh ñen laïi, naùt thoái ra. Tyû kheo quaùn thaân aáy nhö sau: "Thaân naøy taùnh chaát laø nhö vaäy, baûn taùnh laø nhö vaäy, khoâng vöôït khoûi taùnh chaát aáy."

Nhö vaäy vò aáy soáng quaùn thaân treân noäi thaân; hay soáng quaùn thaân treân ngoaïi thaân hay soáng quaùn thaân treân caû noäi thaân, ngoaïi thaân. Hay vò aáy soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân thaân; hay soáng quaùn taùnh dieät taän treân thaân; hay soáng quaùn taùnh sanh dieät treân thaân. "Coù thaân ñaây", vò aáy an truù chaùnh nieäm nhö vaäy, vôùi hy voïng höôùng ñeán chaùnh trí, chaùnh nieäm. Vaø vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy Tyû kheo soáng quaùn thaân treân thaân.

8. Laïi nöõa naøy caùc Tyû kheo, Tyû kheo nhö thaáy moät thi theå quaêng boû trong nghóa ñòa bò caùc loaøi quaï aên, hay bò caùc loaøi dieàu haâu aên, hay bò caùc chim keân aên; hay bò caùc loaøi choù aên; hay bò caùc loaøi giaû can aên, hay bò caùc loaøi coân truøng aên. Tyû kheo quaùn thaân aáy nhö sau: "Thaân naøy taùnh chaát laø nhö vaäy, baûn chaát laø nhö vaäy, khoâng vöôït khoûi taùnh chaát aáy."

Nhö vaäy vò aáy soáng quaùn thaân treân noäi thaân; hay soáng quaùn theân treân ngoaïi thaân; hay soáng quaùn thaân treân caû noäi thaân, ngoaïi thaân. Hay vò aáy soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân thaân; hay soáng quaùn taùnh dieät taän treân thaân; hay soáng quaùn taùnh sanh dieät treân thaân; hay soáng quaùn taùnh sanh dieät treân thaân. "Coù thaân ñaây", vò aáy an truù chaùnh nieäm nhö vaäy, vôùi hy voïng höôùng ñeán chaùnh trí, chaùnh nieäm vaø vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy Tyû kheo soáng quaùn thaân treân thaân.

9. Naøy caùc Tyû kheo, laïi nöõa Tyû kheo nhö thaáy moät thi theå bò quaêng boû trong nghóa ñòa; vôùi caùc xöông coøn lieân keát vôùi nhau, coøn dính thòt vaø maùu, coøn ñöôïc caùc ñöôøng gaân coát laïi; vôùi caùc xöông coøn lieân keát vôùi nhau, khoâng coøn dính thòt nhöng coøn dính maùu, coøn ñöôïc caùc ñöôøng gaân coät laïi, vôùi caùc xöông coøn lieân keát vôùi nhau, khoâng coøn dính thòt vaø maùu, coøn ñöôïc caùc ñöôøng gaân coät laïi; chæ coøn coù xöông khoâng dính laïi vôùi nhau, raûi raùc choã naøy choã kia, ôû ñaây laø xöông tay, ôû ñaây laø xöông chaân, ôû ñaây laø xöông oáng, ôû ñaây laø xöông baép veá, ôû ñaây laø xöông moâng, ôû ñaây laø xöông soáng, ôû ñaây laø xöông ñaàu. Tyû kheo quaùn thaân aáy nhö sau: "Thaân naøy taùnh chaát laø nhö vaäy, baûn taùnh laø nhö vaäy, khoâng vöôït khoûi taùnh chaát aáy".

Nhö vaäy vò aáy soáng quaùn thaân treân noäi thaân; hay soáng quaùn thaân treân ngoaïi thaân; hay soáng quaùn thaân treân caû noäi thaân, ngoaïi thaân. Hay vò aáy soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân thaân; hay vò aáy soáng quaùn taùnh dieät taän treân thaân; hay vò aáy soáng quaùn taùnh sanh dieät treân thaân. "Coù thaân ñaây", vò aáy soáng an truù chaùnh nieäm nhö vaäy, vôùi hy voïng höôùng ñeán chaùnh trí, chaùnh nieäm. Vaø vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì ôû treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy Tyû kheo soáng quaùn thaân treân thaân.

10. Laïi nöõa naøy caùc Tyû kheo, Tyû kheo nhö thaáy moät thi theå quaêng boû trong nghóa ñòa, chæ coøn toaøn xöông traéng maøu voû oác... chæ coøn moät ñoáng xöông laâu hôn moät naêm... chæ coøn laø xöông thoái trôû thaønh boät. Tyû kheo quaùn thaân aáy nhö sau: "Thaân naøy taùnh chaát laø nhö vaäy, baûn taùnh laø nhö vaäy, khoâng vöôït khoûi taùnh chaát aáy."

Nhö vaäy vò aáy soáng quaùn thaân treân noäi thaân; hay soáng quaùn thaân treân ngoaïi thaân; hay soáng quaùn thaân treân caû noäi thaân, ngoaïi thaân. Hay soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân thaân; hay soáng quaùn taùnh dieät taän treân thaân; hay soáng quaùn taùnh sanh dieät treân thaân. "Coù thaân ñaây", vò aáy soáng an truù chaùnh nieäm nhö vaäy, vôùi hy voïng höôùng ñeán chaùnh trí, chaùnh nieäm. Vaø vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì ôû treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy Tyû kheo soáng quaùn thaân treân thaân.


(Quaùn thoï)


11. Naøy caùc Tyû kheo, nhö theá naøo Tyû kheo soáng quaùn thoï treân caùc thoï?

Naøy caùc Tyû kheo, ôû nôi ñaây Tyû kheo khi caûm giaùc laïc thoï, bieát raèng: "Toâi caûm giaùc laïc thoï"; khi caûm giaùc khoå thoï, bieát raèng: "Toâi caûm giaùc khoå thoï"; khi caûm giaùc baát khoå baát laïc thoï, bieát raèng: "Toâi caûm giaùc baát khoå baát laïc thoï". Hay khi caûm giaùc laïc thoï thuoäc vaät chaát bieát raèng: "Toâi caûm giaùc laïc thoï thuoäc vaät chaát". Hay khi caûm giaùc laïc thoï khoâng thuoäc vaät chaát, bieát raèng: "Toâi caûm giaùc laïc thoï khoâng thuoäc vaät chaát". Hay khi caûm giaùc khoå thoï thuoäc vaät chaát, bieát raèng: "Toâi caûm giaùc khoå thoï thuoäc vaät chaát". Hay khi caûm giaùc baát khoå baát laïc thoï thuoäc vaät chaát, bieát raèng: "Toâi caûm giaùc baát khoå baát laïc thoï thuoäc vaät chaát". Hay khi caûm giaùc baát khoå baát laïc thoï khoâng thuoäc vaät chaát, bieát raèng: "Toâi caûm giaùc baát khoå baát laïc thoï khoâng thuoäc vaät chaát".

Nhö vaäy vò aáy soáng quaùn thoï treân caùc noäi thoï; hay soáng quaùn thoï treân caùc ngoaïi thoï; hay soáng quaùn thoï treân caû caùc noäi thoï, ngoaïi thoï. Hay soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân caùc thoï; hay soáng quaùn taùnh dieät taän treân caùc thoï; hay soáng quaùn taùnh sanh dieät treân caùc thoï. "Coù thoï ñaây", vò aáy soáng an truù chaùnh nieäm nhö vaäy, vôùi hy voïng höôùng ñeán chaùnh trí, chaùnh nieäm. Vaø vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì ôû treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy Tyû kheo soáng quaùn thoï treân caùc thoï.

(Quaùn taâm)


12. Naøy caùc Tyû kheo, nhö theá naøo Tyû kheo soáng quaùn taâm treân taâm?

Naøy caùc Tyû kheo, ôû ñaây vò Tyû kheo: "Vôùi taâm coù tham, bieát raèng taâm coù tham"; hay "Vôùi taâm khoâng tham, bieát raèng taâm khoâng tham"; hay "Vôùi taâm coù saân, bieát raèng taâm coù saân"; hay "Vôùi taâm coù si, bieát raèng taâm coù si"; hay "Vôùi taâm khoâng si, bieát raèng taâm khoâng si"; hay "Vôùi taâm thaâu nhieáp, bieát raèng taâm ñöôïc thaâu nhieáp"; hay "Vôùi taâm taùn loaïn, bieát raèng taâm bò taùn loaïn"; hay "Vôùi taâm quaûng ñaïi, bieát raèng taâm ñöôïc quaûng ñaïi"; hay "Vôùi taâm khoâng quaûng ñaïi, bieát raèng taâm khoâng ñöôïc quaûng ñaïi"; hay "Vôùi taâm höõu haïn, bieát raèng taâm höõu haïn"; hay "Vôùi taâm voâ thöôïng, bieát raèng taâm voâ thöôïng"; hay "Vôùi taâm coù ñònh, bieát raèng taâm coù ñònh"; hay "Vôùi taâm khoâng ñònh, bieát raèng taâm khoâng ñònh"; hay "Vôùi taâm giaûi thoaùt, bieát raèng taâm coù giaûi thoaùt"; hay "Vôùi taâm khoâng giaûi thoaùt, bieát raèng taâm khoâng giaûi thoaùt".

Nhö vaäy vò aáy soáng quaùn taâm treân noäi taâm; hay soáng quaùn taâm treân ngoaïi taâm; hay soáng quaùn taâm treân noäi taâm, ngoaïi taâm. Hay soáng quaùn taùnh sanh khôûi teâen taâm; hay soáng quaùn taùnh dieät taän treân taâm; hay soáng quaùn taùnh sanh dieät treân taâm. "Coù taâm ñaây", vò aáy soáng an truù chaùnh nieäm nhö vaäy, vôùi hy voïng höôùng ñeán chaùnh trí, chaùnh nieäm. Vaø vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc moät vaät gi treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy vò Tyû kheo soáng quaùn taâm treân taâm.

(Quaùn phaùp)


13. Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø vò Tyû kheo soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp?

Naøy caùc Tyû kheo, ôû ñaây Tyû kheo soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp ñoái vôùi naêm trieàn caùi. Vaø naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø vò Tyû kheo soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp ñoái vôùi naêm trieàn caùi?

Naøy caùc Tyû kheo, ôû ñaây Tyû kheo, noäi taâm coù tham duïc, tueä tri: "Noäi taâm toâi coù tham duïc"; hay noäi taâm khoâng coù tham duïc, tueä tri raèng: "Noäi taâm toâi khoâng coù tham duïc". Vaø vôùi tham duïc chöa sanh nay sanh khôûi, vò aáy tueä tri nhö vaäy. Vaø vôùi tham duïc ñaõ sanh nay ñöôïc ñoaïn dieät, vò aáy tueä tri nhö vaäy. Vaø vôùi tham duïc ñaõ ñöôïc ñoaïn dieät, töông lai khoâng sanh khôûi nöõa, vò aáy tueä tri nhö vaäy.

Hay noäi taâm coù saân haän, tueä tri raèng: "Noäi taâm toâi coù saân haän"; hay noäi taâm khoâng coù saân haän, tueä tri raèng: "Noäi taâm toâi khoâng coù saân haän." Vaø vôùi saân haän chöa sanh nay sanh khôûi, vò aáy tueä tri nhö vaäy. Vaø vôùi saân haän ñaõ sanh, nay ñöôïc ñoaïn dieät, töông lai khoâng sanh khôûi nöõa, vò aáy tueä tri nhö vaäy.

Hay noäi taâm coù hoân traàm thuïy mieân, tueä tri raèng: "Noäi taâm toâi coù hoân traàm thuïy mieân"; hay noäi taâm khoâng coù hoân traàm thuïy mieân, tueä tri raèng: "Noäi taâm toâi khoâng coù hoân traàm thuïy mieân". Vaø vôùi hoân traàm thuïy mieân chöa sanh nay sanh khôûi, vò aáy tueä tri nhö vaäy. Vaø vôùi hoân traàm thuïy mieân ñaõ ñöôïc ñoaïn dieät, vò aáy tueä tri nhö vaäy. Vaø vôùi hoân traàm thuïy mieân ñaõ ñöôïc ñoaïn dieät, töông lai khoâng sanh khôûi nöõa, vò aáy tueä tri nhö vaäy.

Hay noäi taâm coù traïo hoái, tueä tri raèng: "Noäi taâm toâi coù traïo hoái"; hay noäi taâm khoâng coù traïo hoái, tueä tri raèng: "Noäi taâm toâi khoâng coù traïo hoái". Vaø vôùi traïo hoái chöa sanh nay sanh khôûi, vò aáy tueä tri nhö vaäy. Vaø vôùi traïo hoái ñaõ sanh nay ñöôïc ñoaïn dieät, vò aáy tueä tri nhö vaäy. Vaø vôùi traïo hoái ñaõ ñöôïc ñoaïn dieät, töông lai khoâng sanh khôûi nöõa, vò aáy tueä tri nhö vaäy.

Hay noäi taâm coù nghi, tueä tri raèng: "Noäi taâm toâi coù nghi"; hay noäi taâm khoâng coù nghi, tueä tri raèng: "Noäi taâm toâi khoâng coù nghi." Vaø vôùi nghi chöa sanh nay sanh khôûi, vò aáy tueä tri nhö vaäy. Vaø vôùi nghi ñaõ sanh, nay ñöôïc ñoaïn dieät, vò aáy tueä tri nhö vaäy, vaø vôùi nghi ñaõ ñöôïc ñoaïn dieät, töông lai khoâng sanh khôûi nöõa, vò aáy tueä tri nhö vaäy.

Nhö vaäy vò aáy soáng quaùn phaùp treân caùc noäi phaùp; hay soáng quaùn phaùp treân caùc ngoaïi phaùp; hay soáng quaùn phaùp treân caû caùc noäi phaùp, ngoaïi phaùp. Hay soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân caùc phaùp; hay soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân caùc phaùp; hay soáng quaùn taùnh dieät taän treân caùc phaùp; hay soáng quaùn taùnh sanh dieät treân caùc phaùp. "Coù nhöõng phaùp ôû ñaây", vò aáy soáng an truù chaùnh nieäm nhö vaäy, vôùi hy voïng höôùng ñeán chaùnh trí, chaùnh nieäm. Vaø vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy Tyû kheo soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp, ñoái vôùi naêm trieàn caùi.

14. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû kheo, Tyû kheo soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp ñoái vôùi Naêm Thuû uaån. Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø Tyû kheo soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp ñoái vôùi Naêm Thuû uaån?

Naøy caùc Tyû kheo, Tyû kheo suy tö: "Ñaây laø saéc, ñaây laø saéc sanh, ñaây laø saéc dieät. Ñaây laø thoï, ñaây laø thoï sanh, ñaây laø thoï dieät. Ñaây laø töôûng, ñaây laø töôûng sanh, ñaây laø töôûng dieät. Ñaây laø haønh, ñaây laø haønh sanh, ñaây laø haønh dieät. Ñaây laø thöùc, ñaây laø thöùc sanh, ñaây laø thöùc dieät". Nhö vaäy vò aáy soáng quaùn phaùp treân caùc noäi phaùp; hay soáng quaùn phaùp treân caùc ngoaïi phaùp; hay soáng quaùn phaùp treân caùc noäi phaùp, ngoaïi phaùp; hay soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân caùc phaùp; hay soáng quaùn taùnh dieät taän treân caùc phaùp; hay soáng quaùn taùnh sanh dieät treân caùc phaùp. "Coù nhöõng phaùp ôû ñaây", vò aáy soùng an truù chaùnh nieäm nhö vaäy, vôùi hy voïng höôùg ñeán chaùnh trí, chaùnh nieäm. Vaø vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì ôû treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy Tyû kheo soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp ñoái vôùi Naêm Thuû uaån.

15. Laïi nöõa naøy caùc Tyû kheo, Tyû kheo soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp ñoái vôùi Saùu Noäi Ngoaïi xöù.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø Tyû kheo soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp ñoái vôùi Saùu Noäi Ngoaïi xöù?

Naøy caùc Tyû kheo, ôû ñaây Tyû kheo tueä tri con maét vaø tueä tri caùc saéc, do duyeân hai phaùp naøy, kieát söû sanh khôûi, vò aáy tueä tri nhö vaäy; vaø vôùi kieát söû chöa sanh nay sanh khôûi, vò aáy tueä tri nhö vaäy; vaø vôùi kieát söû ñaõ sanh nay ñöôïc ñoaïn dieät, vò aáy tueä tri nhö vaäy; vaø vôùi kieát söû ñaõ ñöôïc ñoaïn dieät, töông lai khoâng sanh khôûi nöõa, vò aáy tueä tri nhö vaäy... vaø tueä tri tai vaø tueä tri caùc tieáng... vaø tueä tri muõi vaø tueä tri caùc höông... vaø tueä tri löôõi vaø tueä tri caùc vò... vaø tueä tri thaân vaø tueä tri caùc xuùc... vaø tueä tri yù vaø tueä tri caùc phaùp; do duyeân hai phaùp naøy, kieát söû sanh khôûi, vò aáy tueä tri nhö vaäy; vaø vôùi kieát söû sanh khôûi, vò aáy tueä tri nhö vaäy; vaø vôùi kieát söû ñaõ sanh nay ñöôïc ñoaïn dieät, vò aáy tueä tri nhö vaäy; vaø vôùi kieát söû ñaõ ñöôïc ñoaïn dieät, töông lai khoâng sanh khôûi nöõa, vò aáy tueä tri nhö vaäy.

Nhö vaäy vò aáy soáng quaùn phaùp treân caùc noäi phaùp; hay soáng quaùn phaùp treân caùc ngoaïi phaùp; hay soáng quaùn phaùp treân caû caùc noäi phaùp, ngoaïi phaùp; hay soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân caùc phaùp; hay soáng quaùn taùnh dieät taän treân caùc phaùp; hay soáng quaùn taùnh sanh dieät treân caùc phaùp. "Coù nhöõng phaùp ôû ñaây", vò aáy soáng an truù chaùnh nieäm nhö vaäy, vôùi hy voïng höôùng ñeán chaùnh trí, chaùnh nieäm. Vaø vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy Tyû kheo soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp, ñoái vôùi Saùu Noäi Ngoaïi xöù.

16. Laïi nöõa naøy caùc Tyû kheo, Tyû kheo soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp ñoái vôùi Baûy Giaùc chi.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø Tyû kheo soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp ñoái vôùi Baûy Giaùc chi? Naøy caùc Tyû kheo, ôû ñaây Tyû kheo, noäi taâm coù Nieäm Giaùc chi, tueä tri raèng: "Noäi taâm toâi coù Nieäm Giaùc chi", hay noäi taâm khoâng coù Nieäm Giaùc chi, tueä tri raèng: "Noäi taâm toâi khoâng coù Nieäm Giaùc chi"; vaø vôùi Nieäm Giaùc chi chöa sanh nay sanh khôûi, vò aáy tueä tri nhö vaäy, vaø vôùi Nieäm Giaùc chi ñaõ sanh, nay ñöôïc taäp vieân thaønh, vò aáy tueä tri nhö vaäy.

Hay noäi taâm coù Traïch phaùp Giaùc chi...

Hay noäi taâm coù Tinh taán Giaùc chi...

Hay noäi taâm coù Hyû Giaùc chi...

Hay noäi taâm coù Khinh an Giaùc chi...

Hay noäi taâm coù Ñònh Giaùc chi...

Hay noäi taâm coù Xaû Giaùc chi; tueä tri raèng: "Noäi taâm toâi coù Xaû Giaùc chi"; hay noäi taâm khoâng coù Xaû Giaùc chi, tueä tri raèng: "Noäi taâm toâi khoâng coù Xaû Giaùc chi." Vaø vôùi Xaû Giaùc chi chöa sanh nay sanh khôûi, vò aáy tueä tri nhö vaäy; vaø vôùi Xaû Giaùc chi ñaõ sanh nay ñöôïc tu taäp vieân thaønh, vò aáy tueä tri nhö vaäy.

Nhö vaäy vò aáy soáng quaùn phaùp treân caùc noäi phaùp; hay soáng quaùn phaùp treân caùc ngoaïi phaùp; hay soáng quaùn phaùp treân caû caùc noäi phaùp, ngoaïi phaùp. Hay soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân caùc phaùp; hay soáng quaùn taùnh dieät taän treân caùc phaùp; hay soáng quaùn taùnh sanh dieät treân caùc phaùp. "Coù nhöõng phaùp ôû ñaây"; vò aáy soáng an truù chaùnh nieäm nhö vaäy, vôùi hy voïng höôùng ñeán chaùnh trí, chaùnh nieäm. Vaø vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy Tyû kheo soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp ñoái vôùi Baûy Giaùc chi.

17. Laïi nöõa naøy caùc Tyû kheo, vò aáy soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp ñoái vôùi Boán Söï thaät.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø Tyû kheo soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp ñoái vôùi Boán Söï thaät? Naøy caùc Tyû kheo, ôû ñaây Tyû kheo nhö thaät tueä tri: "Ñaây laø khoå"; nhö thaät tueä tri: "Ñaây laø khoå taäp"; nhö thaät tueä tri: "Ñaây laø khoå dieät"; nhö thaät tueä tri: "Ñaây laø con ñöôøng ñöa ñeán khoå dieät".

18. Vaø naøy caùc Tyû kheo, theá naøo Khoå Thaùnh ñeá? Sanh laø khoå, giaø laø khoå, cheát laø khoå, saàu, bi. khoå, öu, naõo laø khoå, caàu khoâng ñöôïc laø khoå, toùm laïi Naêm Thuû uaån laø khoå.

Naøy caùc Tyû kheo theá naøo laø sanh? Moãi moãi haïng chuùng sanh, trong töøng giôùi loaïi, söï xuaát saûn, xuaát sanh, xuaát thaønh, taùi sanh cuûa hoï, söï xuaát hieän caùc uaån, söï hoaïch ñaéc caùc caên. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø sanh.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø giaø? Moãi moãi haïng chuùng sanh, trong töøng giôùi haïn, söï nieân laõo, söï huûy hoaïi, traïng thaùi ruïng raêng, traïng thaùi toùc baïc, da nhaên, tuoåi thoï ruùt ngaén, caùc caên huûy hoaïi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy laø giaø.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø cheát? Moãi moãi haïng chuùng sanh trong töøng giôùi loaïi, söï taï theá, söï töø traàn, thaân hoaïi, söï dieät vong, söï cheát, söï töû vong, thôøi ñaõ ñeán, caùc uaån ñaõ taän dieät, söï vaát boû töû thi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø cheát.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo goïi laø saàu? Naøy caùc Tyû kheo, vôùi nhöõng ai gaëp phaûi tai naïn naøy hay tai naïn khaùc; vôùi nhöõng ai caûm thoï söï ñau khoå naøy hay söï ñau khoå khaùc, söï saàu, söï saàu lo, söï saàu muoän, noäi saàu, moïi khoå saàu cuûa ngöôøi aáy. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø saàu.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø bi? Naøy caùc Tyû kheo, vôùi nhöõng ai gaëp phaûi tai naïn naøy hay tai naïn khaùc ; vôùi nhöõng ai caûm thoï söï ñau khoå naøy hay söï ñau khoå khaùc, söï vi ai, söï bi thaûm, söï than van, söï than khoùc, söï bi thaùn, söï bi thoáng cuûa ngöôøi aáy. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø bi.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø khoå? Naøy caùc Tyû kheo, söï ñau khoå veà thaân, söï khoâng saûng khoaùi veà thaân, söï ñau khoå do thaân caûm thoï, söï khoâng saûng khoaùi do thaân caûm thoï. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø khoå.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø öu? Naøy caùc Tyû kheo, söï ñau khoå veà taâm, söï khoâng saûng khoaùi veà taâm, söï ñau khoå do taâm caûm thoï, söï khoâng saûng khoaùi do tam caûm thoï. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø öu.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø naõo? Naøy caùc Tyû kheo, vôùi nhöõng ai gaëp tai naïn naøy hay tai naïn khaùc; vôùi nhöõng ai caûm thoï söï ñau khoå naøy hay söï ñau khoå khaùc, söï aùo naõo, söï bi naõo, söï thaát voïng, söï tuyeät voïng cuûa ngöôøi aáy. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø naõo.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø caàu baát ñaéc khoå? Naøy caùc Tyû kheo, chuùng sanh bò sanh chi phoái, khôûi söï mong caàu: "Mong raèng ta khoûi bò sanh chi phoái, mong raèng ta khoûi phaûi ñi thaùc sanh". Lôøi caàu mong aáy khoâng ñöôïc thaønh töïu. Nhö vaäy goïi laø caàu baát ñaéc khoå! Naøy caùc Tyû kheo, chuùng sanh bò giaø chi phoái... chuùng sanh bò beänh chi phoái... chuùng sanh bò cheát chi phoái.. chuùng sanh bò saàu, bi, khoå, öu, naõo chi phoái, khôûi söï mong caàu: "Mong raèng ta khoûi bò saàu, bi, khoå, öu, naõo chi phoái! Mong raèng ta khoûi ñöông chòu saàu, bi, khoå, öu, naõo". Lôøi mong caàu aáy khoâng ñöôïc thaønh töïu. Nhö vaäy laø caàu baát ñaéc khoå.

Naøy caùc Tyû kheo, nhö theá naøo laø toùm laïi, Naêm Thuû uaån laø khoå? Nhö Saéc thuû uaån, Thoï thuû uaån, Töôûng thuû uaån, Haønh thuû uaån, Thöùc thuû uaån. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy toùm laïi Naêm Thuû uaån laø khoå.

19. Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø Khoå taäp Thaùnh ñeá? Söï tham aùi ñöùa ñeán taùi sanh, caâu höõu vôùi hyû vaø tham, tìm caàu hyû laïc choã naøy choã kia. Nhö duïc aùi, höõu aùi, voâ höõu aùi.

Naøy caùc Tyû kheo, söï tham aùi naøy khi sanh khôûi thì sanh khôûi ôû ñaâu, khi an truù thì an truù ôû ñaâu? ÔÛ ñôøi, saéc gì thaân aùi, saéc gì khaû aùi? ÔÛ ñôøi con maét laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi sanh khôûi thì sanh khôûi ôû ñaáy, khi an truù thì an truù ôû ñaáy. ÔÛ ñôøi caùi tai... ôû ñôøi muõi... ôû ñôøi löôõi... ôû ñôøi thaân... ôû ñôøi yù laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi sanh khôûi thì sanh khôûi ôû ñaáy, khi an truù thì an truù ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi caùc saéc... ôû ñôøi caùc tieáng... ôû ñôøi caùc höông... ôû ñôøi caùc vò... ôû ñôøi caùc caûm xuùc... ôû ñôøi caùc phaùp laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi sanh khôûi thì sanh khôûi ôû ñaáy, khi an truù thì an truù ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi nhaõn thöùc... ôû ñôøi nhó thöùc... ôû ñôøi tyû thöùc... ôû ñôøi thieät thöùc... ôû ñôøi thaân thöùc... ôû ñôøi yù thöùc laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi sanh khôûi thì sanh khôûi ôû ñaáy, khi an truù thì an truù ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi nhaõn xuùc... ôû ñôøi nhó xuùc... ôû ñôøi tyû xuùc... ôû ñôøi thieät xuùc... ôû ñôøi thaân xuùc... ôû ñôøi yù xuùc laø saéc thaân aùi, aø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi sanh khôûi thì sanh khôûi ôû ñaáy, khi an truù thì an truù ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi nhaõn xuùc sôû sanh thoï... ôû ñôøi nhó xuùc sôû sanh thoï... ôû ñôøi tyû xuùc sôû sanh thoï... ôû ñôøi thieät xuùc sôû thanh thoï... ôû ñôøi thaân xuùc sôû sanh thoï... ôû ñôøi yù xuùc sôû sanh thoï laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi sanh khôûi thì sanh khôûi ôû ñaáy, khi an truù thì an truù ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi saéc töôûng... ôû ñôøi thanh töôûng... ôû ñôøi höông töôûng... ôû ñôøi vò töôûng... ôû ñôøi xuùc töôûng... ôû ñôøi phaùp töôûng laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi sanh khôûi thì sanh khôûi ôû ñaáy, khi an truù thì an truù ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi saéc tö... ôû ñôøi thanh tö... ôû ñôøi höông tö... ôû ñôøi vò tö... ôû ñôøi xuùc tö... ôû ñôøi phaùp tö laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû ai. Söï tham aùi naøy khi sanh khôûi thì sanh khôûi ôû ñaáy, khi an truù thì an truù ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi saéc aùi... ôû ñôøi thanh aùi... ôû ñôøi höông aùi... ôû ñôøi vò aùi... ôû ñôøi xuùc aùi... ôû ñôøi phaùp aùi laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi sanh khôûi thì sanh khôûi ôû ñaáy, khi an truù thì an truù ôû ñaây.

ÔÛ ñôøi saéc taàm ... ôû ñôøi thanh taàm... ôû ñôøi höông taàm... ôû ñôøi vò taàm... ôû ñôøi xuùc taàm... ôû ñôøi phaùp taàm laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi sanh khôûi thì sanh khôûi ôû ñaáy, khi an truù thì an truù ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi saéc töù... ôû ñôøi thanh töù... ôû ñôøi höông töù... ôû ñôøi vò töù... ôû ñôøi phaùp töù laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi sanh khôûi thì sanh khôûi ôû ñaáy, khi an truù thì an truù ôû ñaáy. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø Khoå taäp Thaùnh ñeá.

20. Naøy caùc Tyû kheo, vaø theá naøo laø Khoå dieät Thaùnh ñeá? Söï dieät taän khoâng coøn luyeán tieác tham aùi aáy, söï xaû ly, söï khí xaû, söï giaûi thoaùt, söï voâ nhieãm (tham aùi aáy).

Naøy caùc Tyû kheo, söï tham aùi naøy khi xaû ly thì xaû ly ôû ñaâu, khi dieät tröø thì dieät tröø ôû ñaâu? ÔÛ ñôøi caùc saéc gì thaân, caùc saéc gì aùi, söï tham aùi naøy khi xaû ly thì xaû ly ôû ñaáy, khi dieät tröø thì dieät tröø ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi saéc gì thaân, saéc gì khaû aùi? ÔÛ ñôøi con maét laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi xaû ly thì xaû ly ôû ñaáy, khi dieät tröø thì dieät tröø ôû ñaáy. ÔÛ ñôøi loã tai... ôû ñôøi muõi... ôû ñôøi löôõi... ôû ñôøi thaân... ôû ñôøi yù laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi xaû ly thì xaû ly ôû ñaáy, khi dieät tröø thì dieät tröø ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi caùc saéc... ôû ñôøi caùc tieáng... ôû ñôøi caùc muøi höông... ôû ñôøi caùc vò.. ôû ñôøi caùc xuùc... ôû ñôøi caùc phaùp laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi xaû ly thì xaû ly ôû ñaáy, khi dieät tröø thì dieät tröø ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi nhaõn thöùc... ôû ñôøi nhó thöùc... ôû ñôøi tyû thöùc... ôû ñôøi thieät thöùc... ôû ñôøi yù thöùc laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi khi xaû ly thì xaû ly ôû ñaáy, khi dieät tröø thì dieät tröø ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi nhaõn xuùc... ôû ñôøi nhó xuùc... ôû ñôøi tyû xuùc... ôû ñôøi thieät xuùc... ôû ñôøi thaân xuùc... ôû ñôøi yù xuùc laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi xaû ly thì xaû ly ôû ñaáy, khi dieät tröø thì dieät tröø ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi nhaõn xuùc sôû sanh thoï... ôû ñôøi nhó xuùc sôû sanh thoï... ôû ñôøi tyû xuùc sôû sanh thoï... ôû ñôøi thieät xuùc sôû sanh thoï... ôû ñôøi thaân xuùc sôû sanh thoï.. ôû ñôøi yù xuùc sôû sanh thoï laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi xaû ly thì xaû ly ôû ñaáy, khi dieät tröø thì dieät tröø ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi saéc töôûng... ôû ñôøi thanh töôûng... ôû ñôøi höông töôûng... ôû ñôøi vò töôûng... ôû ñôøi xuùc töôûng... ôû ñôøi phaùp töôûng laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi xaû ly thì xaû ly ôû ñaáy, khi dieät tröø thì dieät tröø ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi saéc tö... ôû ñôøi thanh tö... ôû ñôøi höông tö... ôû ñôøi vò tö... ôû ñôøi xuùc tö... ôû ñôøi phaùp tö laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi xaû ly thì xaû ly ôû ñaáy, khi dieät tröø thì dieät tröø ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi saéc aùi... ôû ñôøi thanh aùi... ôû ñôøi höông aùi... ôû ñôøi vò aùi... ôû ñôøi xuùc aùi... ôû ñôøi phaùp aùi laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi xaû ly thì xaû ly ôû ñaáy, khi dieät tröø thì dieät tröø ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi saéc taàm... ôû ñôøi thanh taàm... ôû ñôøi höông taàm... ôû ñôøi vò taàm... ôû ñôøi xuùc taàm... ôû ñôøi phaùp taøm laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi xaû ly thì xaû ly ôû ñaáy, khi dieät tröø thì dieät tröø ôû ñaáy.

ÔÛ ñôøi saéc töù... ôû ñôøi thanh töù... ôû ñôøi höông töù... ôû ñôøi vò töù... ôû ñôøi xuùc töù... ôû ñôøi phaùp töù laø saéc thaân aùi, laø saéc khaû aùi. Söï tham aùi naøy khi xaû ly thì xaû ly ôû ñaáy, khi dieät tröø thì dieät tröø ôû ñaáy.

Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø Khoå dieät Thaùnh ñeá.

21. Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø Khoå dieät ñaïo Thaùnh ñeá. Ñoù laø baùt chi Thaùnh ñaïo, töùc laø Chaùnh tri kieán, Chaùnh tö duy, Chaùnh ngöõ, Chaùnh nghieäp, Chaùnh maïng, Chaùnh tin taán, Chaùnh nieäm, Chaùnh ñònh.

Naøy caù Tyû kheo, theá naøo laø Chaùnh tri kieán? Naøy caùc Tyû kheo, tri kieán veà Khoå, tri kieán veà Khoå taäp, tri kieán veà Khoå dieät, tri kieán veà Khoå dieät ñaïo. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø Chaùnh tri kieán.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø Chaùnh tö duy? Tö duy veà ly duïc, tö duy veà voâ saân, tö duy veà baát haïi. Naøy caùc tyû kheo, nhö vaäy goïi laø Chaùnh tö duy.

Naøy caùc Tyû kheo theá naøo laø Chaùnh ngöõ? Töï cheá khoâng noùi laùo, töï cheá khoâng noùi hai löôõi, töï cheá khoâng aùc khaåu, khoâng cheá khoâng noùi lôøi phuø phieám. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø Chaùnh ngöõ.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø Chaùnh nghieäp? Töï cheá khoâng saùt sanh, töï cheá khoâng troäm cöôùp, töï cheá khoâng taø daâm. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø Chaùnh nghieäp.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø Chaùnh maïng? Naøy caùc Tyû kheo, ôû ñaây vò Thaùnh ñeä töû töø boû taø maïng, sinh soáng baèng chaùnh maïng. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø Chaùnh maïng.

Naøy caùc Tyû kheo, vaø theá naøo laø Chaùnh tinh taán? Naøy caùc Tyû kheo, ôû ñaây Tyû kheo, ñoái vôùi caùc aùc, baát thieän phaùp chöa sanh, khôûi leân yù muoán khoâng cho sanh khôûi; vò naøy noå löïc, tinh taán, quyeát taâm, trì chí. Ñoái côùi caùc aùc, baát thieän phaùp ñaõ sanh, khôûi leân yù muoán tröø dieät, vò naøy noå löïc, tinh taán, quyeát taâm, trì chí. Ñoái vôùi caùc thieän phaùp chöa sanh, khôûi leân yù muoán khieán cho sanh khôûi; vò naøy noã löïc, tinh taán, quyeát taâm, trì chí. Ñoái vôùi caùc thieän phaùp ñaõ sanh, khôûi leân yù muoán khieán cho an truù, khoâng cho baêng hoaïi, khieán cho taêng tröôûng, phaát trieån, vieân maõn. Vò naøy noå löïc, tinh taán, quyeát taâm, trì chí. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø Chaùnh tinh taán.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø Chaùnh nieäm? Naøy caùc Tyû kheo, ôû ñaây vò Tyû kheo soáng quaùn thaân treân thaân, tinh taán, tænh giaùc, chaùnh nieäm, ñeå cheá ngöï tham öu ôû ñôøi; treân caùc caûm thoï... treân caùc taâm... quaùn phaùp treân caùc phaùp, tinh caàn tænh giaùc, chaùnh nieäm, ñeå cheá ngöï tham öu ôû ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø Chaùnh nieäm.

Naøy caùc Tyû kheo, theá naøo laø Chaùnh ñònh? Naøy caùc Tyû kheo, ôû ñaây Tyû kheo ly duïc, ly aùc baát thieän phaùp, chöùng vaø truù Thieàn thöù nhaát, moät traïng thaùi hyû laïc do ly duïc sanh, vôùi taàm, vôùi töù. Tyû kheo aáy dieät taàm, dieät töù, chöùng vaø truù Thieàn thöù hai, moät traïng thaùi hyû laïc do ñònh sanh, khoâng taàm, khoâng töù, noäi tænh nhaát taâm. Tyû kheo aáy ly hyû truù xaû, chaùnh nieäm tænh giaùc, thaân caûm söï laïc thoï maø caùc baäc Thaùnh goïi laø xaû nieäm laïc truù, chöùng vaø truù Thieàn thöù ba. Tyû kheo aáy xaû laïc, xaû khoå, dieät hyû öu ñaõ caûm thoï tröôùc, chöùng vaø truù Thieàn thöù tö, khoâng khoå, khoâng laïc, xaû nieäm thanh tònh. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø Chaùnh ñònh.

Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy goïi laø Khoå dieät ñaïo thaùnh ñeá.

Nhö vaäy vò aáy soáng quaùn phaùp treân caùc noäi phaùp; hay soáng quaùn phaùp treân caùc noäi phaùp; hay soáng quaùn phaùp tren caùc noäi phaùp, ngoaïi phaùp. Hay soáng quaùn taùnh sanh khôûi treân caùc phaùp; hay soáng quaùn taùnh dieät taän treân caùc phaùp; hay soáng quaùn taùnh sanh dieät treân caùc phaùp. "Coù nhöõng phaùp ôû ñaây", vò aáy soáng an truù chaùnh nieäm nhö vaäy, vôùi hy voïng höôùng ñeán chaùnh trí, chaùnh nieäm. Vaø vò aáy soáng khoâng nöông töïa, khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì treân ñôøi. Naøy caùc Tyû kheo, nhö vaäy Tyû kheo soáng quaùn phaùp treân caùc phaùp ñoái vôùi Boán Thaùnh ñeá.

22. Naøy caùc Tyû kheo, vò naøo tu taäp Boán Nieäm xöù naøy nhö vaäy trong baûy naêm, vò aáy coù theå chöùng moät trong hai quaû sau ñaây: Moät laø chöùng Chaùnh trí ngay trong hieän taïi; hai laø neáu coøn höõu dö y, chöùng quaû Baát hoaøn. Naøy caùc Tyû kheo, khoâng caàn gì ñeán baûy naêm, moät vò naøo tu taäp Boán Nieäm xöù naøy nhö vaäy trong saùu naêm... trong naêm naêm... trong boán naêm... trong ba naêm... trong hai naêm... trong moät naêm, vò aáy coù theå chöùng moät trong hai quaû sau ñaây: Moät laø chöùng Chaùnh trí ngay trong hieän taïi; hai laø neáu coøn höõu dö y, chöùng quaû Baát hoaøn. Naøy caùc Tyû kheo, khoâng caàn gì ñeán moät naêm, moät vò naøo tu taäp Boán Nieäm xöù naøy trong baûy thaùng, vò aáy coù theå chöùng moät trong hai quaû sau ñaây: Moät laø chöùng Chaùnh trí ngay trong hieän taïi, hay neáu coøn höõu dö y, thì chöùng quaû Baát hoaøn. Naøy caùc Tyû-kheo, khoâng caàn gì baûy thaùng, moät vò naøo tu taäp Boán Nieäm xöù naøy trong saùu thaùng... trong naêm thaùng... trong boán thaùng... trong ba thaùng... trong hai thaùng... trong moät thaùng... trong nöûa thaùng... vò aáy coù theå chöùng moät trong hai quaû sau ñaây: Moät laø chöùng Chaùnh trí ngay trong hieän taïi, hai laø neáu coøn höõu dö y, thì chöùng quaû Baát hoaøn. Naøy caùc Tyû-kheo, khoâng caàn gì nöûa thaùng, moät vò naøo tu taäp Boán Nieäm xöù naøy trong baûy ngaøy, vò aáy coù theå chöùng moät trong hai quaû sau ñaây: Moät laø chöùng Chaùnh trí ngay trong hieän taïi, hai laø neáu coøn höõu dö y, thì chöùng quaû Baát hoaøn..

Naøy caùc Tyû kheo, ñaây laø con ñöôøng ñoäc nhaát, ñöa ñeán söï thanh tònh cho chuùng sanh, vöôït khoûi saàu bi, dieät tröø khoå öu, thaønh töïu Chaùnh lyù, chöùng ngoä Nieát Baøn. Ñoù laø Boán Nieäm xöù.

Theá Toân thuyeát phaùp ñaõ xong. Caùc Tyû kheo aáy hoan hyû tín thoï lôøi Theá Toân daïy.


Tröôøng Boä Kinh Digha Nikaya


tải về 0.78 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
  1   2   3   4   5   6   7   8




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương