Đề cương ôn thi Olympic 30/4 môn Sinh Biên soạn: Nguyễn Hoàng Thiên Tân

- Đều có màng sinh chất rất giống nhau và có cấu trúc cua 1 màng cơ sở

- Đều chứa cấu trúc axit nucleic ADN, ARN chứa thông tin di truyền, protein đều được tổng hợp từ khuôn mARN kết hợpvới các ribôxom

- Ti thể và lục lạp của các tế bào nhân chuẩn đều chứa ARN và AND, nhiều loại protein và các ribosome 70 S giống nhau như các rbosome của các sinh vật có nhân nguyên thuỷ

- Hai bào quan này hoạt động không phụ thuộc tế bào trong việc tạo ATP nhờ các quy trình (hô hấp hiếu khí và quang hợp) cũng gặp trong các sinh vật có nhân nguyên thuỷ

Câu 117 : Sự khác nhau giữa lên men lactic và lên men etylic
Lên men etylic		Lên men lactic
- Do nấm men gây nên - Axit piruvic bị loại CO2 thành axetaldehit. Sau đó chất này (là chất nhận điện tử cuối cùng) mới bị khử thành rược etylic		- Do vi khuẩn lactic gây nên - Chất nhận điện tử cuối cùng là axit piruvic bị khử ngay thành axit lactic
Câu 118 : So sánh sự khác nhau giữa màng sinh chất và màng nhân
Chỉ tiêu		Màng nhân	Màng sinh chất
Cấu trúc		- Cấu tạo màng kép, có xoang gian màng (xoang quanh nhân) - Độ dày khoảng 40 nm - Màng nhân không liên tục do có hệ thống lỗ - Mặt ngoài của màng có đỉnh ribôxôm, mặt trong có hệ thống tấm lamina có vai trò cơ học	- Cấu tạo màng đơn - Đô dày khoảng 10 nm - Liên tục, không có hệ thống lỗ - Mặt trong có liên kết với các vi sợi của khung xương tế bào
Tính chất		- Không có khả năng hàn gắn khi bị phá huỷ - Tính thấm chọn lọc khác nhau	- Có khả năng hàn gắn khi bị phá huỷ - Tính thấm chọn lọc khác nhau
Chức năng		- Trao đổi chất giữa nhân và tế bào - Phân lập, cách li NST ra khỏi tế bào	- Trao đổi chất giữa tế bào và môi trường - Giới hạn giữa tế bào và môi trường
Câu 119 : Sự khác nhau về chu kỳ tế bào của tế bào phôi sớm và tế bào bình thường
Chỉ tiêu		Tế bào bình thường	Tế bào phôi sớm
Các pha		Gồm có 4 pha G1, S, G2, M	Không có giai đoạn G1, có khi không có G2
Thời gian của chu kỳ tế bào		Dài	Ngắn
Hệ thống điều chỉnh chu kỳ tế bào		Hệ thống điều chỉnh phải thích ứng với khoảng thời gian dài, tế bào phải được điều chỉnh để vượt qua điểm chốt R	Hệ thống điều chỉnh phải thích ứngg với khoản thời gian ngắn, cho phép tế bào trong khoảng thời gian ngắn phải hoàn thành được các quá trình
Câu 120 : Người ta làm các thí nghiệm đối với enzim tiêu hóa ở động vật như sau: Thứ tự thí nghiệm Enzim Cơ chất Điều kiện thí nghiệm Nhiệt độ (oC) pH 1 Amilaza Tinh bột 37 7-8 2 Amilaza Tinh bột 97 7-8 3 pepsin Lòng trắng trứng 30 2-3 4 pepsin Dầu ăn 37 2-3 5 pepsin Lòng trắng trứng 40 2-3 6 Pepsinogen Lòng trắng trứng 37 12-13 7 Lipaza Dầu ăn 37 7-8 8 Lipaza Lòng trắng trứng 37 2-3 a) Hãy cho biết sản phẩm sinh ra từ mỗi thí nghiệm. b) Hãy cho biết mục tiêu của các thí nghiệm sau: Thí nghiệm1 và 2 Thí nghiệm 3 và 5 Thí nghiệm 1, 3, 6 và 7 Thí nghiệm 3, 4, 7 và 8

a) Sản phẩm được tạo ra:

- TN1: Mantô - TN5: Axit amin

- TN2: Không biến đổi - TN6: Không biến đổi

- TN3: Axitamin - TN7: Glyxeron + axit béo

- TN4: Không biến đổi - TN8: Không biến đổi

b) Mục tiêu của các thí nghiệm:

• 
  Thí nghiệm1 và 2: Enzim chỉ hoạt động trong điều kiện nhiệt độ cơ thể (khoảng 37^oC). Ở nhiệt độ cao enzim bị phá hủy.
  
• 
  Thí nghiệm 3 và 5: Nhiệt độ môi trường càng tăng thì tốc độ xúc tác cơ chất của enzim càng tăng (trong giới hạn).
  
• 
  Thí nghiệm 1, 3, 6 và 7: Mỗi enzim tiêu hóa hoạt động thích nghi trong môi trường có độ pH xác định.
  
• 
  Thí nghiệm 3, 4, 7 và 8: Mỗi loại enzim chỉ xúc tác biến đổi một loại chất (cơ chất) nhất định.
  

- Biến đổi bazo nitơ (metyl hóa hay tio hóa …)

- Biến đổi pentose (metyl hóa)

- Thay đổi cấu trúc bazo N

- Thay đổi kiểu cấu trúc nucleotide

Câu 122 : Phân tích hỗn hợp nghiền nát của ti thể và lục lạp, thu được các chất sau: C6H12O6, ATP, ADP, axit malic, axit xucxinic, NADH, NADPH. Hãy sắp xếp các chất ấy vào các bào quan tương ứng

Sắp xếp các chất như sau:

- Trong lục lạp: NADPH, ADP, axit malic, C₆H₁₂O₆

- Trong ti thể: NADH, ATP, ADP, axit xucxinic

Câu 123 : Trong ống nghiệm có enzim và cơ chất của nó. Cho thêm vào ống nghiệm chất ức chế enzim (thuộc loại chất ức chế cạnh tranh). Để hạn chế tác động của chất ức chế đó và duy trì tốc độ phản ứng, ta cần làm gì? Hãy giải thích vì sao lại làm như vậy?

Để hạn chế tác động của chất ức chế cạnh tranh, ta cần cho thêm cơ chất vào dung dịch vì: Khi có nhiều cơ chất thì hầu hết enzim sẽ liên kết với cơ chất của nó, chất ức chế ít có cơ hội liên kết với enzim

Câu 124 : a) Các tế bào 1,2,3 trong hình đang ở kì nào, thuộc kiểu phân bào gì ? (Cho biết bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội của loài này 2n = 4). b) Một cặp nhiễm sắc thể tương đồng, mà mỗi nhiễm sắc thể có 400 nuclêôxôm. Mỗi đoạn nối ADN trung bình có 80 cặp nu. Số đoạn nối ít hơn số nuclêôxôm. Khi các cặp NST đó tái bản 2 lần liên tiếp, môi trường nội bào đã cung cấp nguyên liệu tạo nên các nuclêôxôm tương đương với bao nhiêu nuclêôxôm? Số lượng prôtêin histon các loại cần phải cung cấp là bao nhiêu?

a) Tế bào 1 đang ở kì sau của giảm phân 2.

Tế bào 2 đang ở kì sau của nguyên phân.

Tế bào 3 đang ở kì sau giảm phân 1.

b) Tổng số nu có trên cả sợi ADN của 1 NST: [400 x 146 x 2] + [ 80 x 2 x (400 – 1)] = 180640 nu.

Khi các cặp NST đó tái bản 2 lần liên tiếp, môi trường nội bào đã cung cấp nguyên liệu tạo nên các nulêôxôm tương đương với số lượng như sau: (2²-1) 400 x 2 = 2400 nuclêôxôm.

Số lượng prôtêin histon các loại cần cung cấp: (2² – 1) 400 x 2 x 8 = 19200 prôtêin

- Đường phân tạo 2 ATP7,3 x 2 / 6742,16%

- Chu trình Crep 2 ATP7,3 x 2 / 6742,16%

- Chuỗi truyền electron 34 ATP 7,3 x 34 / 67436,82%

- Hô hấp hiếu khí 38 ATP7,3 x 38 / 67441,15%

b) Ý nghĩa chu trình Crep:

- Phân giải chất hữu cơ, giải phóng năng lượng, một phần tích lũy trong ATP, một phần tạo nhiệt cho tế bào, tạo nhiều NADH, FADH₂ dự trữ năng lượng cho tế bào.

- Tạo nguồn C cho các quá trình tổng hợp sản phẩm hữu cơ trung gian.

+ Vì chúng thường sinh trưởng trên các loại thực phẩm chứa các chất hữu cơ.

- Xà phòng không phải là chất diệt khuẩn nhưng có tác dụng loại khuẩn vì xà phòng tạo bọt và khi rửa vi sinh vật trôi đi.

b) Sau khi rửa rau sống nên ngâm 5 -10 phút trong nước muối pha loãng gây sự co nguyên sinh làm cho vi sinh vật không thể phát triển được, hoặc trong thuốc tím pha loãng, thuốc tím có tác dụng ô xi hóa rất mạnh.

Câu 128 : Tại sao kích thước tế bào không nhỏ hơn nữa (dưới 1µm)? Tại sao kích thước tế bào nhân chuẩn không nhỏ như tế bào nhân sơ mà lại lớn hơn ?

- Kích thước của tế bào ở mỗi loài sinh vật là kết quả của chọn lọc tự nhiên lâu dài và đạt tới mức hợp lí, đảm bảo tỷ lệ giữa S/V là hợp lý cho quá trình trao đỗi chất của tế bào.

- Tế bào nhân chuẩn có kích thước lớn hơn tế bào nhân sơ vì có sự xoang hóa và có nhiều bào quan khác nhau đòi hỏi phải có V đủ lớn để có thể chứa được, giống như một căn nhà rộng thì có thể chia làm nhiều phòng còn căn nhà hẹp thì chỉ có thể đẻ một phòng vậy.

b) Tế bào hồng cầu không có ty thể phù hợp với nhiệm vụ vận chuyển ôxi vì nếu có nhiều ty thể chúng sẽ tiêu thụ bớt ô xi. Trên thực tế, hồng cầu được thiết kế chuyên vận chuyển ô xi nên cũng tiêu tốn rất ít năng lượng.

- Đặc điểm của bộ máy tiêu hóa (dạ dày, ruột non và manh tràng) ở ĐV ăn TV có cấu tạo thích nghi với quá trình tiêu hóa loại thức ăn đó.

- Nhờ có các VSV cộng sinh (ở dạ dày và manh tràng) tham gia vào việc tiêu hóa xenlulôzơ.

- Chính VSV là nguồncung cấp phần lớn prôtit cho nhu cầu cơ thể của vật chủ.

- Giảm khối lượng cơ thể vì hô hấp vẫn diễn ra bình thường mà tiêu tốn nhiều glucôzơ, lipit.

- Gây chết do tổng hợp được ít ATP, các chất dự trữ tiêu tốn dần nên có thể dẫn đến tử vong.

b) - Kiểu hô hấp kị khí giải phóng rất ít ATP nhưng tế bào cơ thể người vẫn cần dùng vì kiểu hô hấp này không tiêu tốn ô xy.

- Khi cơ thể vận động mạnh như chạy, nhảy, nâng vật nặng … các tế bào cơ trong mô cơ co cùng một lúc, hệ tuần hoàn chưa kịp cung cấp đủ ô xy cho hô hấp hiếu khí, khi đó giải pháp tối ưu là hô hấp kị khí đáp ứng kịp thời ATP mà không cần đến ôxy.

Câu 134 : Nguyên nhân gây nên bệnh sốt rét? Vật trung gian truyền bệnh sốt rét và chu kỳ gây nên bệnh sốt rét?

a) Bệnh sốt rét là bệnh truyền nhiễm . Do kí sinh trùng Plasmodium gây nên. Ký sinh trùng gây nên bệnh sốt rét có 4 loại: P. falciparum, P. vivax, P.malariae, P. Ovanle. Ở nước ta có 3 loại đó là: P. falciparum, P.vivax và P. Malariae

b) Muỗi Anophen là vật trung gian truyền bệnh sốt rét

c) Chu kỳ phát triển của ký sinh trùng sốt rét như sau:

- Muỗi Anophen hút máu bệnh nhân có ký sinh trùng sốt rét, ký sinh trùng vào dạ dày muổi sinh sản và phát triển thành thoa trùng.

- Khi muỗi đốt người ,thoa trùng từ muỗi sang máu người rồi tới gan.Ký sinh trùng phát triển trong tế bào gan rồi xâm nhập vào máu.

-Trong máu, ký sinh trùng sinh sản và phát triển ở hồng cầu, làm vở hồng cầu hàng loạt và gây nên triệu chứng của bệnh

- Có 2 con đường tạo thành ATP trong hô hấp ở thực vật:

+ Photphoryl hóa ở mức độ nguyên liệu: như từ APEP  Axit pyruvic(ở đường phân) hay sucxinyl CoA (chu trình Creb).

+ Photphoryl hóa ở mức độ enzim ôxy hóa khử: H⁺ và e vận chuyển qua chuỗi điện tử từ NADPH₂, FADH₂ tới ô xy khí trời.

- ATP dùng cho mọi quá trình sinh lý ở cây (phân chia tế bào, hút nước, hút khoáng, sinh trưởng phát triển …)

Câu 136 : Nêu những điểm giống nhau và những điểm khác nhau giữa hô hấp hiếu khí của vi sinh vật nhân thực và vi sinh vật nhân sơ.

- Giống nhau : Diễn ra qua các giai đoạn giống nhau và chất nhận êlectron cuối cùng là O₂.

- Khác nhau : Ở vi sinh vật nhân thực diễn ra ở màng trong gấp khúc của ti thể còn ở vi sinh vật nhân sơ diễn ra ở màng sinh chất.

- Loại ARN có thời gian tồn tại ngắn nhất là ARN thông tin (mARN) vì

+ mARN chỉ được tổng hợp khi các gen phiên mã và sau khi chúng tổng hợp xong một số chuỗi polipeptit cần thiết sẽ bị các enzim của tế bào phân giải thành các nuclêôtit.

+ tARN và rARN có cấu trúc bền hơn và có thể tồn tại qua nhiều thế hệ tế bào.