漢字型文字的綜合觀察 chu hữu quang ủy viên Ban Công tác ngôn ngữ văn tự Quốc gia Trung Quốc Tóm tắt

Tộc Miêu và tộc Hán từ thời đại truyền thuyết sớm nhất trong lịch sử Trung Quốc đã không ngừng gây chiến với nhau, nhưng cũng có khi hòa hợp. Hoàng Đế 黃 帝 đã đánh Xuy Vưu 蚩 尤, (thủy tổ của tộc Miêu) ở đất Trác Lộc 涿 鹿 (ở Hà Bắc ngày nay). Vua Nghiêu 堯 tha Tam Miêu 三苗 (liên minh của tộc Miêu) ở đất Tam Nguy 三危. Năm nghìn năm nay, tộc Miêu đã đồng hóa ở quy mô lớn với tộc Hán. Tộc Miêu không có chữ viết tự sáng tạo còn truyền lại. Gần đây phát hiện ra tộc Miêu ở vùng Tương Tây 湘 西 [thuộc tỉnh Hồ Nam] vào cuối đời Thanh đã mô phỏng tạo nên ba loại chữ Miêu theo loại hình chữ Hán:

1. Chữ Miêu Bản Đường (板塘苗字, Bản Đường Miêu tự). Tú tài người Miêu cuối đời Thanh là Thạch Hoàng Tỉ 石皇璽 nhà ở thôn Bản Đường, huyện Hoa Viên 花 垣, Tương Tây, tự gọi là Bản Đường. Chữ Miêu Bản Đường mà ông ta sáng tạo ra được dân chúng trong vùng sử dụng để ghi chép văn học dân gian. Ngoài việc mượn dùng những chữ Hán sẵn có, còn dùng lối “đọc theo âm” và lối “đọc theo nghĩa” để bổ sung năm sáu trăm chữ mới nữa, có biên soạn Miêu văn tự chính phả 苗文字正譜 nay không còn. Từ các bản thủ cảo dân ca Miêu với hơn mười vạn [lượt] chữ, các nhà nghiên cứu đã lọc ra được hơn 470 “chữ Hán của tộc Miêu” 苗族漢字.

2. Chữ Miêu Lão Trại (老寨苗字, Lão Trại Miêu tự). Được sáng tạo bởi nhóm Thạch Thành Giám 石成鋻 ở thôn Lão Trại, trường Ma Lật 麻栗場, huyện Hoa Viên, Tương Tây. Vào những năm 1950, đoàn ca kịch Miêu trong vùng đã dùng loại văn tự này để viết kịch bản.

3. Chữ Miêu Cổ Trượng (古丈苗字, Cổ Trượng Miêu tự). Thấy trong cuốn Cổ Trượng Bình Sảnh chí 古丈坪廳志, một bản in ván khắc vào năm Đinh Mùi thời Quang Tự (năm 1907), không biết do ai sáng tạo ra. Huyện Cổ Trượng ở vùng Tương Tây.

Chữ Miêu theo loại hình chữ Hán có thể đã tồn tại từ sớm hơn, do không được coi trọng, thậm chí không được coi là văn tự, cho nên mai một đi, không còn ai nói đến nữa.

Bản Đường

Chữ Miêu